Het akkerbouwbedrijf van de familie Plomp in Rutten (Noordoostpolder) was afgelopen week het decor van een drukbezochte demomiddag gewasbeschermingsmiddelen. Ongeveer 75 telers woonden de gratis bijeenkomst bij. De organisatie was in handen van het Netwerk Water, Landbouw en Milieu. Die in samenwerking met het ‘Actieplan Bodem & Water’ zochten naar een manier om de eindgebruikers te informeren.
Telers konden in Rutten de nieuwe technieken en innovaties bekijken om de emissies (lozingen) van gewasbeschermingsmiddelen vanaf erf en perceel naar het oppervlaktewater in de komende jaren nog verder te verminderen. Volgens de organisatoren is dit “niet alleen noodzakelijk voor het behalen van de waterkwaliteitsdoelen, maar zeker ook voor het behoud van een effectief pakket aan gewasbeschermingsmiddelen.”
Drift- en erfafspoeling
Netwerk Water, Landbouw en Milieu – een landelijk en praktijkgericht kennisnetwerk voor de landbouwemissies – heeft zich tot doel gesteld de telers te informeren en normoverschrijdingen zoveel mogelijk te reduceren: “In Flevoland maken veel telers gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Veruit de meeste telers gaan hier zorgvuldig mee om, maar toch kunnen zij niet altijd voorkomen dat resten van gewasbeschermingsmiddelen in de sloten terechtkomen door bijvoorbeeld drift en erfafspoeling. In de afgelopen 15 jaar heeft de agrarische sector veel milieuwinst geboekt. Helaas meet het waterschap nog steeds normoverschrijdingen in de tochten en vaarten”, aldus Jan Broos.
Het Netwerk Water Landbouw en Milieu (NWLM) is een initiatief van CLM en Broos Water. Betrokken partijen zijn op dit moment Waterschap Zuiderzeeland, Wetterskip Fryslân en Waterschap Vechtstromen. Broos: “We richten ons op het beperken van emissies van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen uit de landbouw. Daarbij is aandacht voor dierlijk en plantaardig, voor erf en perceel. Het NWLM verzamelt kennis en zorgt voor uitwisseling. Ook worden goede praktijkvoorbeelden op middagen zoals dit gedemonstreerd. Met het opzetten en inrichten van een praktijkgericht landelijk kennisnetwerk willen het netwerk als vliegwiel fungeren en een efficiënte en aanjagende rol spelen in het verder terug dringen van landbouwemissies. Daarnaast stimuleert het netwerk het dichterbij elkaar brengen van de land- en tuinbouw, overheden en het bedrijfsleven. Dat doen we door hen samen te laten werken aan concrete en kansrijke (innovatieve) oplossingen. Via het kennisnetwerk kunnen verspreid over het land veel mensen worden bereikt waardoor het dienstbaar is voor boer, overheid en bedrijfsleven”, aldus de woordvoerder van de NWLM die telers ook via www.schoonboeren.nl wil bereiken.
Diverse praktijkdemonstraties
Het was de hele middag een komen en gaan op het akkerbouwbedrijf van Plomp. Er meldde zich opvallend veel telers bij de stands van Agrifac, Hardi en Amazone. Deze drie gerenommeerde agro-ondernemingen lieten hun nieuwste spuittechnieken op het gebied van driftvermindering zien en toonde manieren om te ‘vullen zonder morsen’, alsmede het verbeteren van de inwendige reiniging. Bij twee kistenwassers (onder andere van Mechatec uit Tollebeek) werden de aanwezige telers bewust gemaakt van een milieuverantwoorde reiniging: schoonmaken zonder dat het afvalwater de sloot instroomt.
In de verwarmde schuur van de familie Plomp konden telers een kijkje nemen bij twee zuiveringsinstallaties voor restvloeistoffen en afvalwater verontreinigd met gewasbeschermingsmiddelen, namelijk de PhytoBac en de Heliosec. Tijdens deze demo werd de bezoekers getoond hoe de buitenkant van de spuitmachine het beste schoongemaakt kan worden en kreeg men tevens een uitleg over de aanleg van een wasplaats met zuiveringsvoorziening. Een druk bezocht onderdeel van de demomiddag was het keuren van spuitmachines. Waarbij de relatie met de waterkwaliteit (SKL) werd gelegd.
Erfemissiescan
Ook werd het gebruik van de erfemissiescan live gedemonstreerd en opvallend hieraan was dat tijdens de demomiddag bleek dat nog weinig telers deze scan hebben ingevuld. In de herfst en winter hebben Flevolandse telers weer de mogelijkheid om een gratis erfemissiescan door hun adviseur van gewasbeschermingsmiddelen te laten uitvoeren. De erfemissiescan is een digitale tool waarmee agrariërs eenvoudig het risico op emissie van gewasbeschermingsmiddelen vanaf hun erf in kaart kunnen brengen. Daarnaast geeft de tool informatie over maatregelen om emissie vanaf het erf te verminderen. Dat is van groot belang voor een goede waterkwaliteit én voor het behoud van een effectief middelenpakket.
Door het invullen van de erfemissiescan kunnen agrariërs eenvoudig zien waar (nog) mogelijkheden liggen om de belasting van het oppervlaktewater verder te verminderen. Na het invullen van diverse vragen over bijvoorbeeld het vullen van de spuit, de inwendige en uitwendige reiniging en de omgang met fust wordt duidelijk bij welke van deze activiteiten emissie naar het oppervlaktewater optreedt. Daarnaast geeft de scan informatie over de wetgeving op het gebied van erfemissie en praktische informatie over maatregelen die mogelijk zijn om emissie vanaf het erf te verminderen.
Tot slot konden de telers tijdens de demomiddag ook vragen stellen aan Waterschap Zuiderzeeland over landbouw en water-gerelateerde vraagstukken. De organisatie spreekt van “een geslaagde middag” die zeker voor herhaling vatbaar is.
