De gemiddelde agrarische grondprijs in Nederland is in het 2e kwartaal van 2022 uitgekomen op € 69.000 per ha (figuur 1). Dat is 3,6 procent lager dan in het 1e kwartaal van 2022 (€ 71.600 per ha). En vrijwel gelijk aan de gemiddelde grondprijs over heel 2021 van € 69.400 per ha.
Prijzen van bouwland en grasland
De gemiddelde prijs van bouwland daalde in het 2e kwartaal van 2022 met 4,3 procent naar € 78.400 per ha (figuur 1). Dat is bijna gelijk aan de gemiddelde prijs over heel 2021 (€ 78.500 per ha).
De gemiddelde prijs van grasland is in het 2e kwartaal van 2022 met 1,7 procent gedaald tot € 63.600 per ha (figuur 1). Dat is ongeveer gelijk aan de gemiddelde prijs van grasland over heel 2021 (€ 63.200 per ha).
De gemiddelde prijs van snijmaisland is in het 2e kwartaal van 2022 met 2,9 procent gestegen tot € 73.500 per ha. De prijs van dit grondgebruik is niet afzonderlijk in figuur 1 opgenomen. Maar is wel onderdeel van het totaalcijfer van landbouwgrond.
Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research
Grondmobiliteit
In het 2e kwartaal van 2022 is 7.100 ha landbouwgrond verhandeld (figuur 2), ruim 800 ha (10 procent) minder dan in hetzelfde kwartaal van 2021. Gemeten over de laatste vier kwartalen (2021Q3 tot en met 2022Q2) is in totaal 30.500 ha grond in andere handen overgegaan. Dat is 4.000 ha (12 procent) minder dan in dezelfde periode een jaar eerder (2020Q3-2021Q2).
De relatieve grondmobiliteit – het verhandeld areaal afgezet tegen het totaal areaal landbouwgrond – over de vier laatste kwartalen bedroeg 1,69 procent, tegen 1,91 procent in dezelfde periode het jaar daarvoor.
Figuur 1 Prijs (euro/ha) onverpachte agrarische grond naar grondgebruik
Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research
Provinciale agrarische grondprijs
In kaart 1 zijn de provinciale agrarische grondprijzen in het meest recente kwartaal opgenomen; figuren 3 tot en met 6 geven de ontwikkeling van de prijzen in de afgelopen twaalf kwartalen weer. De prijzen zijn berekend als het voortschrijdend gemiddelde over vier kwartalen.
De gemiddelde agrarische grondprijs loopt in het 2e kwartaal van 2022 uiteen van € 53.300 in Fryslân tot € 142.700 per ha in Flevoland (kaart 1). In de overige provincies varieert de grondprijs in het 2e kwartaal van 2022 tussen € 65.000 (Utrecht) en € 82.900 per ha (Noord-Holland).
Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research
- In de 3 noordelijke provincies (figuur 3) loopt de ontwikkeling van de gemiddelde agrarische grondprijs in het 2e kwartaal van 2022 uiteen van een lichte daling in Groningen (ruim 1 procent) tot een stijging van 4 procent in Drenthe; in Fryslân is de grondprijs nagenoeg gelijk gebleven.
- In de provincies Gelderland en Overijssel steeg de gemiddelde agrarische grondprijs in het 2e kwartaal van 2022 met 1 à 2 procent, terwijl die in Flevoland met ruim 6 procent toenam (figuur 4).
- In de provincie Noord-Holland is de gemiddelde agrarische grondprijs in het 2e kwartaal van 2022 met ruim 7 procent toegenomen; in Utrecht steeg de grondprijs licht (ruim 1 procent) en in Zuid-Holland is de grondprijs vrijwel niet veranderd (figuur 5).
- In de provincies Noord-Brabant en Limburg is de gemiddelde agrarische grondprijs in het 2e kwartaal van 2022 met 1 à 2 procent gestegen, terwijl de grondprijs in Zeeland gelijk bleef (figuur 6).
Grondprijsontwikkeling Drenthe, Fryslân en Groningen
Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research
Grondprijsontwikkeling Flevoland, Gelderland en Overijssel
Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research
Grondprijsontwikkeling Noord-Holland, Utrecht en Zuid-Holland
Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research
Ontwikkeling agrarische grondprijs Limburg, Noord-Brabant en Zeeland
Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research
Grondmobiliteit
De relatieve grondmobiliteit – het verhandeld areaal afgezet tegen het totaal areaal landbouwgrond – over de 4 laatste kwartalen (2021Q3-2022Q2) varieert van 0,97 procent in Flevoland tot 2,23 procent in Noord-Brabant (figuur 7).
In vergelijking met een jaar eerder (2020Q3-2021Q2) is in zeven provincies de relatieve grondmobiliteit in meer of mindere mate afgenomen: van 0,2 procentpunten in Overijssel tot 0,9 procentpunten in Utrecht. In Noord-Holland, Zuid-Holland, Groningen, Drenthe en Zeeland is de relatieve mobiliteit niet of heel licht gestegen, met een maximum van 0,2 procentpunten in Zeeland.
Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research
Verantwoording agrarische grondprijs
De agrarische grondprijs is de prijs van vrij beschikbare landbouwgrond gekocht door agrariërs. Aan de basis van de berekening van de grondprijs staan de transacties in het eigendomsregister van het Kadaster, aangevuld met informatie over de agrarische sector. Voor het bepalen van de agrarische grondprijs zijn de verhandelde percelen op de volgende kenmerken geselecteerd:
- koper heeft een landbouwbedrijf
- grasland, bouwland, snijmais
- soort overdracht is koop-verkoop
- zakelijk recht is volle eigendom
- geen opstallen
- geen reguliere pachtovereenkomst of erfpacht
- geen familierelatie
- oppervlak perceel groter dan 0,25 ha
- de koopsom is groter dan € 1,-
Verhandelde percelen met extreem hoge en lage prijzen zijn volgens een statistische methodiek uitgesloten.
Agrarische grondmobiliteit
De agrarische grondmobiliteit – het verhandelde areaal landbouwgrond – geeft aan hoeveel agrarische grond is verhandeld op de vrije markt. Aan de basis van de berekening van de grondmobiliteit staan de transacties in het eigendomsregister van het Kadaster. Dat is aangevuld met informatie over de agrarische sector. Voor het bepalen van de agrarische grondmobiliteit zijn de verhandelde percelen op de volgende kenmerken geselecteerd:
- grasland, bouwland, snijmais, bollenland, boomkwekerij, fruitteelt en overig tuinland
- soort overdracht is koop-verkoop
- zakelijk recht is volle eigendom
- geen familierelatie
- oppervlak perceel groter dan 0,25 hectare
- de koopsom is groter dan € 1,-
