De voedselzekerheid vergroten in gebieden die lastig te bereiken zijn. Dit is een van de gedachten achter een belangrijke aardappelinnovatie van HZPC: hybride aardappelveredeling. Een innovatieproces dat al jaren gaande is. Nu is het tijd voor de volgende stap. Want het pootgoed van hybride aardappelen groeit zowel goed op de welbekende ‘ruggen’ als op de zogenoemde ‘bedden’ in het land. Bloembollen bijvoorbeeld kweekt men ook op dergelijke bedden.
Pootaardappelen
Vooral voor landen die ver van de kust liggen kan het lastiger zijn om over pootaardappelen te beschikken. Om deze landen toch structureel te voorzien van gezond voedsel, werken we aan aardappelen die groeien vanuit zaadjes; traditioneel groeien aardappelen vanuit knollen. Aardappelen kweken vanuit zaadjes is mogelijk dankzij hybride aardappelveredeling.
Hybride aardappel
Ad Vrolijk, projectleider hybride aardappelen bij HZPC, legt uit: “Een hybride aardappel is een combinatie van twee inteeltlijnen die leidt tot een uniform product. De uiteindelijke knol ziet er precies hetzelfde uit als een traditionele aardappel, maar er zijn een paar grote verschillen in eigenschappen. Het grootste verschil is dat we hybride aardappelen zowel uit een knol als uit een zaadje kunnen telen. Een ander verschil is dat de kweker meer invloed kan uitoefenen op de eigenschappen die in de hybride aanwezig zijn.”
Resistent tegen ziektes
Omdat we als kweker meer invloed hebben op de eigenschappen van een hybride aardappel, kunnen we een ras sneller resistent maken tegen een ziekte. Soms al binnen vier tot vijf jaar. Bij traditionele veredeling doe je hier gemiddeld zo’n tien jaar langer over. En omdat we met de hybride aardappel de mogelijkheid hebben om sneller veranderingen in een ras door te voeren, kunnen we sneller inspelen op de wensen van de klant.
Aardappelbed
HZPC zet nu een volgende belangrijke stap in de hybride aardappelinnovatie. Waar we in de stap hiervoor nog hybride aardappelplantjes plantten op de welbekende ‘ruggen’ op de akkers, is het nu tijd om te testen op de zogenoemde ‘bedden’. Deze ontwikkeling gaat gepaard met belangrijke voordelen: zo planten we op een bed veel meer plantjes per vierkante meter. Ook hebben we meer controle over de grootte van de geoogste knol. Uiteindelijk, wanneer de zaadjes sterk genoeg zijn, zaaien we deze rechtstreeks in de bedden, wat hybride aardappelverdeling nog efficiënter maakt.
Aardappelteelt
HZPC verwacht niet dat hybride aardappelen de traditionele aardappelteelt op korte termijn gaat vervangen. Zo duurt het nog tot minimaal 2030 voordat we een hybride aardappel op bestelling kunnen leveren. Ook is waarschijnlijk dat het aantal markten waar vraag is naar hybride aardappelen in eerste instantie beperkter is dan bij de traditionele. Ad Vrolijk: “Men moet het telen van een aardappel uit zaad beschouwen als een niche, want traditionele aardappelteelt vanuit een knol blijft voordelen houden ten opzichte van de teelt uit zaden. Maar voor landen die lastig te bereiken zijn met pootaardappelen, kan een hybride aardappelras grote positieve gevolgen hebben voor de voedselzekerheid op basis van gezonde voeding. En dat is natuurlijk een geweldige ontwikkeling.”
