Er moet snel duidelijkheid komen over wat er gaat gebeuren met het aardappeloverschot, vindt LTO-bestuurder Hendrik Jan ten Cate. 'Pas als er een compensatieregeling is, kunnen we ons bezighouden met het wegwerken van de voorraden.'
Tikkende tijdbom
Het is een tikkende tijdbom, zegt Ten Cate over de aardappelvoorraden op de Nederlandse akkerbouwbedrijven. 'De eerste kwaliteitsproblemen worden al zichtbaar. Akkerbouwers willen hun product graag afvoeren als dat kan, desnoods als veevoer of voor de vergisting. Maar als ze dat nu doen, weten ze niet of ze nog in aanmerking komen voor een eventuele compensatie.'
Als voorstel voor een compensatie gaat LTO-vakgroep Akkerbouw bij het ministerie van LNV pleiten voor een vergoeding per kilo voor aardappelen die nu nog in de bewaring liggen. 'We denken aan een tegemoetkoming van zo'n 30 tot 40 procent op de gemaakte kosten', vertelt hij. 'De regeling betreft alle consumptieaardappelen zonder rekening te houden met afspraken over de afzet.'
Afvoer snel op gang brengen
Naast LTO-bestuurder is Ten Cate zelf aardappelteler in Zeeland. Hij schetst het dilemma voor hemzelf en voor collega-akkerbouwers die nog aardappelen in bewaring hebben. 'De sector heeft nu behoefte aan duidelijkheid om de afvoer van aardappelen snel op gang te brengen. We kunnen dan een goede bestemming zoeken voor dit overschot en onnodige verspilling van voedsel voorkomen.'
Om de werkelijke omvang van de problematiek vast te kunnen stellen, gaat LTO bij de eigen akkerbouwleden inventariseren hoeveel aardappelen nog niet afgeleverd zijn. Volgens Ten Cate zijn de genoemde volumes nu vooral gebaseerd op aannames en signalen van de aardappelverwerkers.
'Als we een beter beeld hebben van het overschot, kunnen we de financiële schade op de bedrijven nauwkeuriger bepalen. LNV kan dan beoordelen of onze voorgestelde compensatieregeling voor de aardappelsector past binnen de speelruimte van het ministerie.'
Wat kun je als teler nu zelf doen?
- Zorg dat de kwaliteit van het product op peil blijft (o.a. bewaarcondities), zodat als je kunt leveren een kwalitatief goed product aflevert.
- Maak een liquiditeitsprognose voor de korte en lange termijn. Maak daarbij handig gebruik van het formulier op de website www.zlto.nl en/of vraag een ZLTO-adviseur om hulp.
- Promoot verse Nederlandse (friet)aardappelen richting keten en consument met acties zoals www.benefrietjes.nl van BO Akkerbouw en Facebookactie KoopOnzeOogst van ZLTO.
- Hou je contract en leveringscondities eens tegen het licht. Schakel daarvoor eventueel met een ZLTO-adviseur. LTO Nederland heeft advocatenkantoor BarentsKrans (Den Haag) verzocht in het contractrecht te duiken en komt z.s.m. met een algemeen advies.
Vragenlijst over aardappelvolumes
LTO stuurt op korte termijn een vragenlijst naar ongeveer 1.500 aardappeltelers die nog niet alle aardappelen hebben afgeleverd. De vragen hebben betrekking op het volume fritesaardappelen en tafelaardappelen en verder over de afspraken die zijn gemaakt over de afzet en aflevering van de aardappelen.
Over het overleg tussen LNV en vertegenwoordigers van de aardappelketen, onder aanvoering van BO Akkerbouw, vertelt de LTO-bestuurder dat de gesprekken nog steeds gaande zijn. 'We proeven bij de overheid wel bereidwilligheid om te komen met een regeling. Met onze inventarisatie hopen we het besluitvormingsproces te versnellen.'
ZLTO Ledenforum afzet (friet)aardappelen
ZLTO ontvangt in toenemende mate signalen over problemen in de aardappelhandel, wij horen graag uw ervaringen om onze reactie te bepalen. De beperkingen van het coronavirus raken ons allemaal, maar wij vinden het wel belangrijk dat de negatieve gevolgen niet zomaar eenzijdig bij de boeren op het bord worden geschoven. Daarom horen we graag uw ervaringen, zodat we weten wat er speelt. Deze informatie zullen wij meenemen in onze contacten en is belangrijk voor de lobby.
Reageren kan via het ledenforum van ZLTO waar je onder de noemer ‘aardappelenafzet’ je berichten kwijt kunt. ZLTO leest de berichten, reageert en houd je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op dit onderwerp.
Kinderen en friet
De verse voorraad (friet)aardappelen houdt ook kinderen bezig. Die houden nogal van friet en daarom maakte het NOS Jeugdjournaal hier een item over met een teler en zijn dochter uit Westbeemster.
Bron: ZLTO
