Wortelrot kent vele oorzaken. Zo is wortelrot door rhizoctonia, aphanomyces, violetwortelrot, phoma en valse meeldauw het gevolg van aantasting door een schimmel. Ook aaltjes (stengelaaltje), insecten (bietenmot) en gebreksziekten (boriumgebrek) kunnen leiden tot wortelrot. Het is belangrijk om de oorzaak van het wortelrot te achterhalen, om dezelfde problemen in de toekomst te kunnen beperken.
Rhizoctonia
Wortelrot door rhizoctonia begint altijd onder het grondoppervlak. Bij een beginnende aantasting zijn zwarte, ronde plekjes (lesies) zichtbaar op de wortel. Dit breidt zich vervolgens verder uit, waardoor de hele biet kan rotten. Ook kunnen horizontale scheuren ontstaan in de wortel. Rhizoctonia kan op alle grondsoorten voorkomen en is bevorderd door warme en vochtige omstandigheden. We zien dan ook meer rhizoctonia, ook op kleipercelen, dan in voorgaande jaren. Ook voorvruchten als gras, peen en schorseneren kunnen rhizoctonia verergeren.
Meer over rhizoctonia kunt u lezen in het eerder verschenen IRS-bericht ‘Maatregelen om rhizoctoniawortelrot te voorkomen’.
Aphanomyces
Wortelrot door Aphanomyces komen we dit jaar veel tegen. Het kenmerkt zich door insnoeringen in de wortels net onder grens van bodem en lucht. Aphanomyces is een droge wortelrot die ook kan zorgen voor vervormde wortels. Het wordt bevorderd door natte omstandigheden, een lage pH, nauwe vruchtwisseling en slechte bodemstructuur. Het komt vooral voor op zand-, dal-, veen- en zavelgronden.
Meer over aphanomyces kunt u lezen in het eerder verschenen IRS-bericht ‘Wortelrot door aphanomyces’.
Violetwortelrot
Violetwortelrot kenmerkt zich door een fluweelpaarse verkleuring van de wortel. Het rot ontstaat meestal vanuit de punt. Het komt voor op zavel- en kleigronden en wordt bevorderd door een slechte bodemstructuur en hoge temperatuur.
Phoma
Wortelrot door phoma kenmerkt zich door diep, zwart rot, vaak aan één zijde van de kop. Het komt voor op percelen met een hoge pH in combinatie met voldoende vocht.
Valse meeldauw
Wortelrot door valse meeldauw ontstaat vanuit het hart. Bij licht aangetaste bieten is grijspaars schimmelpluis te vinden op de groene hartbladeren. Het wordt bevorderd door hoge luchtvochtigheid (>90%) en lage temperaturen in juni/juli. Het komt voor op alle grondsoorten.
Stengelaaltjes
Wortelrot door stengelaaltjes begint met scheuren in de kop, waarna de hele biet rot kan worden. Bij de scheuren zijn net onder de schil kurkachtige plekjes zichtbaar. Aantasting is bevorderd door natte en koude voorjaren in combinatie met voorvruchten als uien, luzerne, erwten en tuinbonen. Het komt voor op klei- en zavelgronden.
Bietenmot
Wortelrot door de bietenmot begint vanuit de kop, doordat de larve van de bietenmot via de bladstelen de kop binnendringt. Aantasting is bevorderd door droge en warme omstandigheden in de maanden juli en augustus. De bietenmot komt door heel Nederland voor. Aantasting werd afgelopen jaren vooral gevonden in het zuiden van het land. Op de monitoringpercelen in Limburg zijn dit jaar lage aantallen bietenmotten gevonden en slechts enkele aangetaste planten.
Boriumgebrek
Wortelrot door boriumgebrek begint ook vanuit het hart en lijkt daardoor veel op aantasting door de bietenmot en valse meeldauw. Opvallend bij boriumgebrek zijn de verticale kurkachtige streepjes op de bladstelen en de barstjes in de bladeren. Het komt vooral voor op zand- en dalgronden met een pH >5,8.
Oorzaak achterhalen
Er zijn verschillende hulpmiddelen om de oorzaak te achterhalen. Zo vindt u op www.irs.nl de ziekten en plagen applicatie, die u helpt het probleem vast te stellen. Deze app is ook beschikbaar voor de smartphone. Ook is er een interactieve video over Herkenning van Wortelrot. Door de plek(ken) in het perceel vast te leggen, is het bij sommige problemen mogelijk om pleksgewijs maatregelen te nemen. Zo kan op plekken met boriumgebrek een boriumbemesting voor gewassluiting uitgevoerd worden.
Omdat sommige ziekten, zoals rhizoctonia, violetwortelrot en stengelaaltjes ook in andere gewassen kunnen voorkomen, kunnen dan ook al maatregelen voor andere teelten zijn genomen. Eén van de maatregelen op korte termijn in de bietenteelt is het zo snel mogelijk leveren van de suikerbieten.
Bewaar geen rotte bieten
Bekijk regelmatig de suikerbieten in uw perceel. Met name de wortels in de grond. Dit zorgt ervoor dat u niet verrast bent als bieten tijdens het rooien rot blijken te zijn. Omdat het rottingsproces in de bewaarhoop gewoon doorgaat, is het advies de bieten niet te bewaren maar zo snel mogelijk te leveren. Partijen met meer dan tien procent rotte bieten kunnen namelijk niet verwerkt zijn in de fabriek.
Bron en beeld: IRS
