De gevolgen van de klimaatverandering voor de landbouw en wat de landbouw kan doen om de opwarming van de aarde te beperken, krijgen steeds meer aandacht. En terecht! Als de aarde werkelijk fors zou opwarmen heeft dat ook voor de productie van ons voedsel ernstige gevolgen.
Binnen de NAV is dan ook al enige tijd een werkgroep Klimaat actief, die zowel de gevolgen voor de akkerbouw in beeld probeert te brengen als wat de rol van de akkerbouw kan zijn om de opwarming van de aarde te beperken.
Een van de gevolgen waar akkerbouwers nu al mee te maken hebben is het steeds extremer worden van het weer. Er zijn mogelijkheden om de gevolgen van te weinig of teveel water het hoofd te bieden. En als de mogelijkheden bij extreem nat weer tekort schieten is er nog de Brede Weersverzekering. De NAV doet er alles aan om dit instrument te vervolmaken, maar er moet ook een structurele oplossing komen.
Om de opwarming van onze planeet af te remmen moeten we o.a. het gebruik van fossiele brandstoffen zoveel mogelijk beperken, ook in de akkerbouw. Daarnaast hebben akkerbouwers mogelijkheden voor het winnen van hernieuwbare energie uit wind, zon en biomassa. Die mogelijkheden zijn nog lang niet volledig benut.
Ook het vastleggen van CO2 in de bodem kan een belangrijke bijdrage zijn om de opwarming te beperken. Er zijn verschillende instrumenten beschikbaar om de gevolgen van de bedrijfsvoering voor het vastleggen van CO2 in de bodem te berekenen. Alleen leiden deze met dezelfde uitgangspunten tot verschillende uitkomsten. De NAV-werkgroep Klimaat zoekt uit hoe dit komt en hoe deze verschillen op te lossen zijn.
Eén van de klimaatmeetlatten is van oorsprong Engels en wordt momenteel op aandringen van de NAV in het Nederlands vertaald. Zodra dit klaar is komen wij er op terug. Bij de eerste berekeningen met de klimaatmeetlatten is al wel helder geworden dat het bouwplan, de grondbewerking en groenbemesters grote invloed hebben op de mate waarin CO2kan worden vastgelegd. Zoveel mogelijk maaigewassen en groenbemesters in het bouwplan en een niet-kerende grondbewerking pakken heel positief uit. Alleen blijkt uit de jaarlijkse CBS-cijfers, dat de trend in de akkerbouw juist andersom is: de bouwplannen worden steeds intensiever met minder granen en meer aardappelen, uien en suikerbieten. In de plannen omtrent klimaat die tijdens de kabinetsformatie naar buiten zijn gekomen, is ook een flinke rol voor de landbouw weggelegd. Het huidige landbouwbeleid van liberaliseren en globaliseren leidt tot een steeds scherpere wereldwijde concurrentie met als gevolg schaalvergroting en intensivering van de bouwplannen.
De voorlopige conclusie van de NAV is dat de akkerbouw een belangrijke rol kan vervullen om de opwarming van de aarde te beperken, maar bij het huidige landbouwbeleid gebeurt het tegenovergestelde.
Bron: NAV
