Al in 2010 werd door medewerkers van Wageningen Universiteit onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om de emissie van mest terug te dringen door middel van vulkanisch gesteentemeel. Dat ging destijds om vaste mest, recente praktijkervaring laat zien dat emissiearm uitrijden met vloeibare mest ook mogelijk is als er silicaatmineralen – passende steenmeelvormen – worden toegepast. “Bovendien versterkt het de kringloop en verbetert het de bodemvruchtbaarheid”, zo is de ervaring van biogeoloog Gino Smeulders. Hij zal in de komende twee nieuwsbrieven de uitkomsten van de pilot nader toelichten.
De analyses, waar deze uitspraken op gebaseerd zijn, werden afgelopen jaren verzameld bij melkveebedrijven die hun totale kringloop willen verbeteren. Smeulders: “De ammoniakgehaltes nemen sterk af, dat zorgt ervoor dat het bodemleven gespaard blijft en de gewassen die geteeld worden hogere opbrengsten en een betere kwaliteit krijgen. Bij toepassing van het product Actimin-BT – een basalt – werd tevens de beschikbaarheid van kali teruggedrongen en het magnesiumgehalte opgekrikt. De hogere opbrengsten en betere kwaliteit traden eveneens op bij toepassing van steenmeel op het land in de akkerbouw. “Vanuit de ervaringen in beide sectoren is het logisch te veronderstellen dat gebruik van mest mét steenmeel in de akkerbouw zal zorgen voor een beter bodemleven en hogere rendementen per hectare”, zo vertelt hij over de onderzoeksresultaten.
Praktijkresultaten
De ervaring van Smeulders wordt ondersteund door een groeiend aantal succesverhalen uit de praktijk. Zo mengt melkveebedrijf De With in Marum al vier seizoenen Actimin door de mest in de kelder en past dit gesteentemeel ook toe als boxenstrooisel, zoals op dit filmpje goed te zien is. De With ziet een sterk gewas en een veerkrachtige bodem nadat Actimin is toegepast.
Ook het gemengde melkvee- en akkerbouwbedrijf van Harm Migchels in het Groningse Onstwedde behaalde betere resultaten in gras (plus elf procent) en mais (plus twaalf procent) na toepassing van Actimin op het land. Bovendien was de voederwaarde aanmerkelijk verbeterd: bij grasland 22 procent hoger en bij mais zes procent hoger.
Samenwerking melkvee- en akkerbouwsector
Smeulders: “De samenwerking van de melkveesector met akkerbouwers heeft de potentie om de voordelen van vulkanisch gesteentemeel in de akkerbouw te vergroten en zo de kringloop verder te sluiten. De mest wordt homogener en de stikstof-efficiëntie neemt toe, omdat een verschuiving van ammoniakale stikstof naar organisch gebonden stikstof zorgt voor minder uitspoeling en emissie. Het is niet ammoniakvrij, maar het is wel een stuk minder waardoor er meer fosfaatruimte overblijft”, zo luidt zijn conclusie.
In de volgende nieuwsbrief laten we nog meer gebruikers van steenmeel aan het woord. Ook zij vertellen over hun ervaringen met vulkanische gesteentemeel als in de mest én als bodemverbeteraar. Ook zal Smeulders enkele toekomstplannen voor landbouwkundig gebruik uit de doeken doen.
