In het afgelopen teeltseizoen van pootgoed bleek, zoals in februari tijdens het virussymposium in Heerenveen al was voorspeld, dat 2019 een moeilijk jaar zou worden. Dit leidde tot veel teleurstellingen i.v.m. het terugzetten of zelfs afkeuren van partijen, vanwege het Y-virus.
Ook bacterieziek was bij menig teler de oorzaak van degradatie van uitgangsmateriaal. Voor beide problematieken geldt dat we te maken hebben gehad met weersextremen. Zowel in 2018 als in 2019 was er sprake van langdurig droge en warme omstandigheden, waarbij bacterieziek vroeg in het seizoen nog wel zichtbaar was, maar door extreme droogte/hitte ‘onzichtbaar’ werd en bij de selectie en keuring niet meer aangetoond kon worden.
Virusexplosie in pootgoed
Er zijn meerdere factoren aan te wijzen die verklaren waarom diverse pootgoedtelers in 2019 teleurstellende resultaten hebben ervaren.
- Veel aardappelopslag.
- Al zeer vroeg in het seizoen (voor opkomst van de aardappelen) zware druk van zwarte bonenluis in suikerbieten.
- Veel goedgekeurd uitgangsmateriaal met toch een lichte Y-virus besmetting, dus primair virusziek in het veld.
- Het virus ‘toonde’ zich minder duidelijk onder de extreme omstandigheden en viruszieke planten waren daardoor lastig uit te selecteren.
- In de laatste week van mei – eerste week juni (periode van neerslag) worden op diverse locaties, bij afklop, al zeer hoge aantallen virus-overbrengende luizen vastgesteld. Deze hoge aantallen zouden in de oude situatie, waarin gewerkt werd met loofdood adviesdata, direct hebben geleid tot acute loofdoding!
Diverse telers zijn echter ‘pas’ gaan spuiten na de neerslagperiode, toen het merendeel van de aardappelplanten zich al in ‘krop-stadium’ bevonden. Juist in die percelen, zo blijkt in veel gevallen, had al veel virusoverdracht plaats gevonden. Het seizoen was al ‘verloren’ voordat de eerste bespuiting was uitgevoerd.
In 2019 heeft Holland Fyto opnieuw virusproeven in aardappelen aangelegd om aan te tonen dat een optimale tank-mix nog steeds een belangrijk instrument is voor telers om de overdracht van virus te beperken, mits er op tijd gestart wordt. Het mag duidelijk zijn dat de kwaliteit van het uitgangsmateriaal én van selectie de belangrijkste pijlers zijn van gezond pootgoed telen.
Slechtere bedekking door grovere druppels
Het middelenpakket dat telers nog kunnen inzetten tegen virus-overbrengende luizen wordt steeds smaller. Daarmee wordt het nóg belangrijker om de middelen effectief op en in het gewas te krijgen door middel van een bespuiting. Door verhoogde drift-reducerende eisen wordt het echter steeds lastiger om een gewas voldoende effectief te bedekken. Zonder ondersteunende spuittechniek wordt het druppelspectrum steeds grover. Druppels worden zwaarder, hechten minder aan het gewas en rollen/stuiteren van het blad af. Resultaat… minder middel op het gewas en meer op de grond!
Beter hechten, uitvloeien en opname bevorderen met Prolong XP
Vanaf 2012 wordt jaarlijks in virusonderzoek, uitgevoerd door Proeftuin Zwaagdijk, aangetoond dat toevoeging van Prolong XP aan de tank-mix daadwerkelijk leidt tot lagere viruscijfers. Ook in 2019 wordt opnieuw de toegevoegde waarde vastgesteld ten aanzien van virusreductie. Prolong XP zorgt ervoor dat de gevormde druppels daadwerkelijk beter hechten, uitvloeien en opgenomen worden, waardoor meer effectiviteit van gewasbeschermingsmiddelen wordt behaald.
Met de huidige weersomstandigheden en ervaringen van afgelopen teeltseizoen moeten we ernstig rekening houden met een vergelijkbaar (of slechter) scenario als in 2019. Start in 2020 dus op tijd met doelgerichte inzet van insecticiden én Prolong XP (vanaf 25-30% opkomst).
Onderstaand wordt het resultaat getoond van virus-onderzoek uitgevoerd door Proeftuin Zwaagdijk in 2019.
Meer informatie
W: www.hollandfyto.nl
Gerbert Barneveld
E: G.Barneveld@HollandFyto.nl
