Op 14 november 2023 besprak de vaste commissie voor pootaardappelen van de NAK de ingediende wijzigingsvoorstellen. Onder andere de ontheffingsdata voor nacontrole zijn afgeschaft en stammen met een buitenlandse herkomst komen ook op het stammenveld te liggen vanaf 2025. In dit artikel een overzicht van de genomen besluiten door de vaste commissie pootaardappelen.
Wijziging jaargang PB voor vitromateriaal en buitenlandse stammen op het stammenveld
Op het centraal stammenveld is elk jaar de oogst van de PB2 beoordeeld op rasechtheid (type) en raszuiverheid. Deze beoordeling kan zijn beschouwd als de controle op de instandhouding van rassen en is verplicht op grond van de EU-regelgeving. Afgelopen seizoen is het verzoek binnengekomen of het mogelijk is om voor stammen vanuit miniknollen de beoordeling een jaar eerder te doen. Een kleinschalige pilot gaf positieve resultaten om het verzoek alvast bij de vaste commissie neer te leggen. Aankomend seizoen ligt er een grootschalige proef op het stammenveld, en afhankelijk van deze resultaten is door de vaste commissie bepaald welke jaargang vanaf seizoen 2025 op het stammenveld komt te liggen.
De vaste commissie pootaardappelen besloot ook dat voortaan stammen met een buitenlandse herkomst op het stammenveld komen te liggen vanaf seizoen 2025. De keuze voor de jaargang is afhankelijk van de pilot aankomend seizoen.
Ontheffingsdata nacontrole opheffen
De vaste commissie pootaardappelen besloot de ontheffingsdata voor nacontrole op te heffen. De afgelopen jaren is gebleken, dat het steeds moeilijker is om goede ontheffingsdata vast te stellen, vanwege structurele hogere virusdruk, vroege luizenvluchten en verschillende virussen waarmee rekening moet worden gehouden. Daarnaast wordt er nauwelijks meer gebruik gemaakt van de mogelijkheid voor ontheffing via ontheffingsdata, en dat er minimaal rekening werd gehouden met deze ontheffingsdata. De bladluismonitor is het waarschuwingssysteem als het gaat om de luizenvlucht en luizendruk en dient als signaalfunctie.
Toetsing stocks vitro materiaal
Vitro materiaal moet ziektevrij geproduceerd zijn. In de aanwijzing in-vitro vermeerdering zijn er tot op heden geen regels opgenomen voor het verversen van de stocks. Tijdens de audits is gebleken dat enkele stocks een zeer lange levensduur hebben. Om er zeker van te zijn dat de stocks ook daadwerkelijk ziektevrij zijn, is er besloten dat bij stocks die gebruikt zijn voor het verhandelen van teeltmateriaal aangetoond moet zijn dat de stock voldoet aan de actuele toetseisen. Stocks van lijnen die gebruikt zijn om een ras in stand te houden vallen hierbuiten.
Pootgoedstatus ontnemen
In het keuringsreglement is de mogelijkheid opgenomen, om de pootgoedstatus van een partij te ontnemen op basis van het niet voldoen aan de verplichtingen van de plantgezondheidsregelingen.
Publiceren van gegevens
In verband met de privacywet AVG, Algemene verordening Gegevensbescherming, is het noodzakelijk om het keuringsreglement aan te passen, zodat de lijsten van te velde goedgekeurde percelen gepubliceerd kunnen blijven zijn.
Verklaring klasse B op uitwendige aspecten
De NAK is gevraagd of het mogelijk is om een verklaring aan te vragen voor partijen die gecertificeerd worden als klasse B op de partijkeuringseisen, maar wel voldoen aan de veldkeurings- en nacontrolenormen van klasse A of hoger. Dit verzoek is geen wijzigingsvoorstel van de regels, maar is een aanvullende dienstverlening. De vaste commissie heeft geen bezwaar, dat de NAK dit nog lopende het oogstseizoen 2023 inregelt.
Behoud eigen gebruiksklasse bij nacontrole PB1, PB2, PB3
Het voorstel voor het behoud van de eigen gebruiksklasse PB1, PB2 en PB3 ongeacht het resultaat bij de nacontrole is niet overgenomen. Achtergronden van dit voorstel zijn de grotere oppervlakten van PB1, PB2 en PB3 en toenemende virusdruk. Voor eigen gebruik is vaak afgezien van nacontrole vanwege het risico op verlaging en wegvallen van een stuk opbouw en is een toenemende praktijk van mee levering met andere gecertificeerde partijen. De NAK kan de resultaten van de officiële nacontrole niet negeren. Het behoud van de eigen gebruiksklasse terwijl de partij in de nacontrole de normen van PB overschrijdt, is volgens de keuringsregels niet mogelijk c.q. gewenst.
Toetsen van miniknollen op PMTV
Problemen met aanwezigheid van het virus PMTV (Mop top) waren aanleiding voor het voorstel om in de laatste fase van de miniknollenproductie een verplichte toets op dit virus uit te voeren indien potgrond als groeimedium is gebruikt. Volgens de huidige regels moet een toets op ‘gereguleerde’ virussen op 0,5 procent van de planten (aan bladmateriaal) worden uitgevoerd. Een toets aan blad van 0,5 procent van de planten biedt echter onvoldoende garantie. Vanwege deze onzekerheid heeft de vaste commissie besloten dit wijzigingsvoorstel niet over te nemen. De commissie adviseert om nader te onderzoeken hoe dit probleem opgelost kan zijn, zodat miniknollen ziektevrij geproduceerd kunnen zijn. De NAK zal daartoe het initiatief nemen.
Bron: NAK
