Hoewel de Brabantse Biodag inmiddels enkele weken achter ons ligt, echoot één thema nog na: hoe krijgen boeren de omschakeling naar een biologische bedrijfsvoering financieel rond? Twee sprekers van die dag, akkerbouwer Alex van Hootegem en melkveehouder Siebe van de Crommert, laten zien waar kansen en knelpunten zitten.
Van Hootegem is al sinds 1999 biologisch akkerbouwer in Kruiningen en merkt dat banken worstelen met de sector. ‘Financiers hebben een systeem dat vooral is gebaseerd op gangbare risico’s. Die stoppen ze in een Excelbestand. Maar biologische bedrijven passen daar vaak niet in’, zegt hij. Volgens hem vergt de sector een andere manier van kijken: ‘Een biologisch bedrijf kent andere risico’s, maar op de lange termijn juist mínder. Alleen zien banken dat onvoldoende.’
Financiers moeten verder vooruitkijken
Siebe van de Crommert, biologisch melkveehouder in Erp, wijst erop dat er vaak wel subsidies en financieringen zijn voor duurzame investeringen, maar niet voor de omschakeling zelf. ‘Die investeringen – zoals een eigen potstal en bedrijfsuitbreiding – financier je alleen als ze aantoonbaar bijdragen aan duurzaamheid of dierenwelzijn.
Bovendien constateert de Brabantse melkveehouder dat de hoeveelheid regelingen en potjes verwarrend kan zijn. ‘Er is zoveel, maar niemand vertelt je precies waar je moet zijn. Voor duurzame maatregelen zijn veel regelingen beschikbaar. Daar voldoe je als biologische boer vaak aan. Het kost moeite om dit samen met een adviseur uit te zoeken.’ Financiers zouden meer naar de toekomst moeten kijken, vindt Van Hootegem. Hij wijst op sectoren waar investeringen achteraf verkeerd bleken uit te pakken: ‘We hebben het gezien in de varkenshouderij. Wat toen logisch leek, werd later een risico.’
Biologisch werkt juist aan het verkleinen van risico’s op de lange termijn, bijvoorbeeld door bodemopbouw en minder afhankelijkheid van chemie, stelt Van Hootegem. Daarbij ziet hij de belangstelling voor omschakeling voorzichtig groeien, vooral vanuit de plantaardige sector.
Beperkingen voor gangbare telers
‘Gangbare telers lopen tegen beperkingen aan in het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Dan komt mechanische onkruidbestrijding in beeld en zie je dat ze bij biologische bedrijven komen kijken hoe wij dat doen. Maar doorbraken blijven uit, zolang het marktperspectief niet overtuigend genoeg is.’ Robotisering kan volgens hem binnen vijf tot tien jaar een kantelpunt worden.
Van de Crommert ziet kansen in de afzet: ‘Bio is een sterk keurmerk. Uiteindelijk moet de consument overtuigd zijn dat het product goed is en daar iets extra voor willen betalen.’
De inzichten van beide boeren laten zien dat biologische landbouw zich verder ontwikkelt, maar dat financiering en duidelijkheid in regelingen cruciaal blijven. Van Hootegem vat het nuchter samen: ‘Biologisch boeren vraagt een andere blik. Aan ons de taak om te laten zien dat het werkt; aan financiers om het te durven zien.’
Bron: ZLTO
