Een steeds groter aantal biologische boeren wil mensen op culinaire wijze kennis laten maken met biologisch eten uit eigen regio. Door het accent te leggen op ‘culinair boeren’ worden de meest smaakvolle rassen, teelten en verwerkingen gekozen. Deze bijzondere ingrediënten vinden hun weg in culinaire arrangementen die boeren en tuinders op het eigen erf aanbieden.
Stichting Van Eigen Erf ontwikkelde voor deze groep boeren een handleiding met inspirerende voorbeelden en tips om gasten te ontvangen op je boerderij.
Culinair boeren: proeven van de natuur
Op Bioboerderij ’t Schop boeren Bart van den Broek en zijn ouders Jan en Cécile met de natuur. En dat delen ze graag met andere mensen. Bart: “Mijn drijfveer? Als mensen hier weggaan en ze hebben 1% meer kennis over hoe je voeding tot stand komt, daar wordt ik blij van.” Bij ‘t Schop staan Black Angus runderen. “We beheren natuurland, en Black Angus kan daar beter mee omgaan. Minder kilo’s vlees, meer kwaliteit. De tijd nemen, de natuur niet opjagen”, vertelt Jan.
Dit is de manier om het vlees van de hele koe te verkopen.
Die zorgvuldige omgang met het vee komt ook terug in de eigen slagerij. “Onze slager Werner verwerkt het vleestot ambachtelijke vleeswaren zoals rookvlees, runderworst, rosbief en pastrami. Bereid in eigen rookkast op geurend beukenhout of in de speciale worstkeuken. Dit is de manier om het vlees van de hele koe te verkopen. Dat is dan ‘rijp’ vlees, van koeien van vier of vijf jaar oud. Goed dooraderd, van een ras dat het goed doet op natuurgras.”
Koken met de tuinders
Voor het arrangement ‘Koken met de tuinders’, nemen tuinders Daniella de Winter en Bart Pijnenburg van biologische Tuin de Es hun gasten mee door de tuin. Wandelend langs de slingerende plantenrijen vol verse groenten uit het seizoen. “We plukken waar we op dat moment zin in hebben.”
Terug in de Tuinkamer met professionele keuken gaan de gasten zelf aan de slag. Daniella: “We bedenken dan ter plekke met de gasten het menu. De één gaat salades maken, met een ander sta je courgettes te vullen. Het is echt do-it-yourself.” Lachend vult Bart aan: “Sommige mensen worden er nerveus van, maar als je creatief bent, komt het altijd goed.”
Zelfpluktuin met bijzondere gewassen
Biologische zelfpluktuin Sprankenhof in het Brabantse Udenhout grenst aan het Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen. Dat geeft tuinders Mark Vonk en Josèt Vermeer een goede basis om zich te richten op bezoekers door het aanbieden van allerlei activiteiten. Zoals zelfpluk: de verschillende rijen met allerlei soorten fruit worden afgewisseld met bedden groenten, waar bezoekers zelf kunnen oogsten.
Vooral in de zomer slaat dat aan, zoals een vaste klant vertelt onder het wandelen. “Ik ga vaak met mijn moeder, die in de buurt in een tehuis zit. We mogen naar hartenlust zelf oogsten. Zijn we klaar met plukken, dan wegen we het af in de winkel. Heel makkelijk.”
“Onze klanten betalen simpel per gewicht en het lekkere buiten- gevoel krijgen ze er gratis bij.”
Josèt en Mark kozen bewust voor deze aanpak: “Onze klanten betalen simpel per gewicht en het lekkere buiten- gevoel krijgen ze er gratis bij. Wij kunnen ons richten op de teelt van de gewassen.” Mark houdt ook van bijzondere rassen en gewassen. “Met meerdere soorten heb je altijd wel een soort plukbaar. Kiwibes, Appelbes en Jostabes zijn daarom een mooie toevoeging.”
Handleidingen Culinair boeren
Vanuit het project ‘Kom ’s op ons erf Noord-Brabant’ ontwikkelde Stichting Van Eigen Erf handleidingen. In de handleidingen geven landbouwadviseur Maria van Boxtel en marketeer Iris van de Graaf een handig stappenplan voor het starten of effectief inzetten van culinaire activiteiten op de boerderij en het verkopen van je eigen boerderijproducten. Ervaren ondernemers delen hun tips, inspiratie en succesfactoren.
Bron: Stichting Van Eigen Erf
Beeld: Dick Boschloo
