“Met ijzer kun je wieden en doden, maar een plant niet genezen”

Wasse Mechanisatie uit Hijken heeft hoge verwachten van de MSR Opti Weeder. Vooral omdat voor de vingerwieder van Deense makelij hetzelfde basisframe wordt gebruikt als de Crown Crusher. De groeibreker is een mechanische loofdodingsmethode, waar volgens het Drentse mechanisatiebedrijf al veel interesse voor is.

De Deense machinebouwer Michaël Stolberg-Rohr sleutelde elf jaar aan de ontwikkeling van de Opti Weeder. Nu heeft hij een serieus mechanisch alternatief voor onkruidbestrijding. “Maar het volledig opbergen van de veldspuit is een stap te ver. Schimmels kun je niet mechanisch behandelen. Met deze machine zijn we als het ware een fysiotherapeut, maar is het gewas ziek dan moet die naar de dokter.”

Opti Weeder

Stolberg-Rohr laat op een aardappelperceel van teler Berend Jansema uit het Groningse Sellingen de werking van de Opti Weeder zien. De vingers schrapen anderhalf tot twee centimeter grond van de rug af. De gepote aardappelen liggen dieper in de rug en blijven ongeroerd, terwijl de gekiemde onkruiden met wortel en al op de oppervlakte zijn blootgelegd. De bewerking is in principe nog een keer herhaald. Met de derde werkgang is de set-up iets aangepast. Met aanaardkappen wordt de rug weer opgebouwd.

In Denemarken, waar de teeltomstandigheden vergelijkbaar zijn met Nederland, gaan telers zo drie keer door het gewas, voor het sluit. “Bij ons mag alleen voor opkomst chemie worden toegepast”, legt Michaël Stolberg-Rohr de noodzaak van mechanische onkruidbestrijding voor Deense telers uit. “Omdat bodemherbiciden in de ban zijn gedaan, ben ik gaan kijken hoe je voor opkomst het onkruid te lijf te kan gaan, zonder dat je de groei van de aardappelen remt.”

Grondsoort en weer

Alhoewel de wieder in de ogen van Stolberg-Rohr in de basis volmaakt is, ontdekt hij dat iedere omstandigheid weer om een andere aanpak vraagt. Op de lichte Veenkoloniale grond in Oost-Groningen is het resultaat met dezelfde set-up als voor klei niet naar wens. Door de veren te ontspannen, kreeg de Deense machinebouwer toch het resultaat waar hij op had gehoopt. “Soms moet je even terug naar de basis, de hoogte en posities van de wieder aanpassen om uiteindelijk het resultaat te krijgen, dat je wilt. Maatwerk is ook nodig. Niet alleen als het gaat om grondsoort. Ook het weer is van belang. Het ene moment kan het gortdroog zijn, terwijl er een dag later tachtig millimeter regen valt. Dat heeft allemaal invloed op het resultaat. De kennis van de telers moet je ook optimaal benutten. Je leert een boer immers niets over het werken in zijn veld. Wil je het beste resultaat behalen met de machine, dan heb je die kennis nodig en moet je die inzetten.”

Hoofdbalk van de Crown Crusher

Voor de Opti Weeder is dezelfde stijve hoofdbalk gebruikt als de Crown Crusher van MSR. De elementen zijn in duo-sets zowel verticaal als horizontaal in een paralellogramconstructie opgehangen. Daardoor zijn de elementen bodem- en spoorvolgend. Overlappende aansluitrijtjes vormen dus geen probleem. De machine is beschikbaar in varianten met vier, zes of acht rijen. De werktuigdrager loopt in principe over rijen van 75 centimeter en hangt in de driepuntshef. De wiedelementen steunen aan weerzijden af op de flanken van de rug. In het midden van iedere duo-set is een steunelement gemonteerd, dat bestaat uit een loopschijf en een steunarm met loopwieltjes. De druk van de elementen op de rug is met veerkracht instelbaar.

Type vingerwieders

Voor de mate van agressiviteit zijn drie type vingerwieders beschikbaar: geel, grijs en zwart. “Hoe donkerder de kleur hoe harder het materiaal is en hoe agressiever de bewerking”, legt Wouter Truin van Wasse Mechanisatie uit. “De Opti Weeder is daarnaast uit te voeren met hoekscho­ffels en aanaarders.” Voor de demonstratie in Sellingen is de machine uitgevoerd met de softe gele wieders. Sectiecontrole is mogelijk. De rijsnelheid kan zijn aangepast om het resultaat voor de verschillende teelten te optimaliseren? “Voor zetmeelaardappelen is capaciteit belangrijker terwijl voor pootaardappel je meer voor kwaliteit gaat. Dat verschilt per teler.” Dit jaar worden er vijftien machines naar Duitsland afgeleverd. Gemiddeld gaat het om bedrijven met veertig tot zestig hectare pootgoed.

Uitdagingen onkruidbestrijding

Truin hoopt met de Opti Weeder een machine in het assortiment te hebben, die een alternatief vormt als het gaat om de uitdagingen met onkruidbestrijding. “Eigenlijk worden we een kant opgedwongen”, verklaart Truin. “Stel dat we in 2030 helemaal geen chemie meer mogen toepassen, dan moeten we iets bedenken. In combinatie met bijvoorbeeld biostimulanten, als we minder werkzame sto­ffen tot onze beschikking hebben, moet je het in mechanische oplossingen zoeken. Eerlijk is eerlijk. Schimmels kun je niet met ijzer behandelen. Voor onkruidbestrijding zijn er echter wel alternatieven. In Denemarken worden immers helemaal geen bodemherbiciden toegepast. Daar kunnen we iets van leren. In combinatie met de Crown Crusher is de Opti Weeder wellicht interessant. Het stijve basisframe heb je en kun je uitbouwen. Zo’n machine is niet zo duur als een sproeier, maar het is wel een gespecialiseerde machine voor ruggenteelten.”

Voor de Crown Crusher is inmiddels een praktijkproef in samenwerking met Delphy opgezet. Wasse Mechanisatie heeft zelf een Opti Weeder gekocht en is daar volop mee aan het testen.

Dit is een artikel uit de Akkerbouwkrant. Wil je deze thuis ontvangen? Klik hier.

Tekst en beeld: Martin de Vries