Er is grote onrust over de consultatie van het ministerie van LNV die vorige week gestart is voor de lijsten met vanggewassen en winterteelten voor het 7e APN. Omdat LNV geen verdere uitleg bij de consultatie heeft gegeven, is er veel ruis ontstaan.
LTO Nederland, NAJK, NAV, POV, Cumela, BO Akkerbouw, NZO en Rabobank willen op zeer korte termijn overleg met LNV om de grootste onrust weg te nemen.
De lijsten die nu openstaan ter consultatie zijn opgesteld in het kader van het 7e Actieprogramma betreffende de Nitraatrichtlijn (APN). Over dit APN, die het verbeteren van de waterkwaliteit als doel heeft, heeft LTO het afgelopen jaar intensief de standpunten van de sector onder de aandacht gebracht bij beleidsmakers, politici en het bredere publiek.
Vanggewassen en winterteelten
Het op tijd toepassen van vanggewassen op zand- en lössgronden is één van de genoemde maatregelen in het APN. Wanneer een vanggewas later dan 1 oktober is ingezaaid dan zal er gekort worden op de stikstofgebruiksnorm. Winterteelten zijn hierop uitgezonderd, omdat voor sommige teelten het toepassen van een vanggewas onmogelijk is (doordat de teelt in de winter op het land staat). Bij de lijst van winterteelten zijn wel een aantal belangrijke teelten gemist, zoals consumptieaardappelen, sla, bleekselderij, witlofpennen en rode bieten. Daarnaast zijn er nog vele praktische vragen waar LNV een antwoord op dient te geven, bijvoorbeeld rondom de korting over hoeveel, hoe dit werkt een jaar na dato bij huurpercelen, et cetera.
Deze maatregelen zijn beoogd om per 1 januari 2023 in werking te treden. De lijsten zijn gebaseerd op een advies van de Commissie Deskundigen Meststoffen (CDM). Deze twee lijsten worden, anders dan gebruikelijk, eerder geconsulteerd dan de ontwerp wijzigingsregeling waar zij een onderdeel van vormen.
In deze consultatie zijn geen teeltverboden genoemd, maar met de voorstellen zoals ze nu zijn is duidelijk dat de gevolgen voor de bedrijfsvoering van telers op zand en löss groot zijn.
Overgangsjaar
Herhaaldelijk heeft LTO Nederland met anderen bij LNV aan de bel getrokken over het tijdig publiceren van deze lijsten. Immers, de invulling staat nog niet vast en het tijdspad voor de implementatie is kort. Ondernemers weten daardoor niet waar zij rekening mee moeten houden, terwijl de eerste gewassen voor volgend teeltseizoen al zijn gezaaid, de bouwplannen voor 2023 al vast staan, afspraken over ruil, huur en verhuur zijn gemaakt en contracten zijn afgesloten. Het is praktisch onmogelijk om de nu al ingezette bouwplannen en afspraken daar later (gedurende het seizoen) nog op aan te passen. Dit zorgde al voor veel onduidelijkheid en onrust in de sector, en het uitblijven van communicatie vanuit de overheid doet hier nog een schepje bovenop. LTO heeft daarom eerder al gepleit voor het aanwijzen van 2023 als overgangsjaar voor een aantal voorschriften van het 7e APN.
Consultatie gewaslijsten
LNV geeft aan dat er gekozen is voor een afzonderlijk consultatie voor de gewaslijsten, omdat gebleken is dat er veel behoefte is aan meer duidelijkheid over de voorgenomen gewaslijsten met vanggewassen en winterteelten. De ontwerp-wijzigingsregeling zal op een later moment afzonderlijk worden opengesteld voor internetconsultatie. Ook geeft LNV aan dat er op dit moment geen plannen zijn om de lijst met stikstofbehoeftige gewassen te wijzigen. Aan de CDM is gevraagd om de lijst met stikstofbehoeftige gewassen te evalueren en zij heeft geconcludeerd dat de bestaande lijst niet aangepast hoeft te worden.
De internetconsultatie is voor iedereen toegankelijk om op te reageren en loopt tot en met 18 november 2022. Op dit moment bereidt LTO Nederland met haar vakgroepen, gelieerde sectororganisaties en regio’s (LLTB, LTO Noord en ZLTO) een inhoudelijke reactie voor, daar zullen bijvoorbeeld ook de voorziene consequenties voor de bedrijfsvoering van telers als de keten in mee worden genomen.
Bron: LTO Nederland
