Proeven: dikker zaaien betekent dikker oogsten

Van Iperen legt al een aantal jaren fertigatieproeven aan op de Rusthoeve te Colijnsplaat. In het droge en warme teeltjaar van 2020 realiseerde fertigatie ruim 21 ton meeropbrengst ten opzichte van boomberegening en ruim tien ton meer ten opzichte van ‘alleen’ druppelirrigatie. In vergelijking met ‘niet beregenen’ was de meeropbrengst zelfs 37 ton.

Opvallend is de toename van het aantal uien in de categorie 60mm+ in de fertigatieproef. Dat steeg na het ondergaan van fertigatie met zestig procent.

Meeropbrengsten met fertigatie

Het teeltjaar 2021 was koud, nat en donker. De meeropbrengst met fertigatie, toegediend op ‘hoog EC-gehalte’, ten opzichte van enkel kunstmest strooien en beregenen, bedroeg toen slechts vijf ton. In de praktijk zagen we meeropbrengsten van netto veertien ton bij onze klanten. Uit de proeven van 2021 werd verder duidelijk dat de opbrengst van de teeltwijze met vier rijen op één bed, dus twee duo rijtjes die gezaaid zijn met een breed-zaai kouter, een hogere opbrengst geeft dan bedden die ‘scherp’ met vijf rijen zijn ingezaaid. Fertigatie vergroot die opbrengstverschillen. Ook bleek dat in dit natte jaar de fertigatie op ‘hoog EC’ meer opbrengst geeft dan de reguliere fertigatie in combinatie met een bladmeststoffen gift. Er wordt op diverse proefbedrijven onderzoek gedaan naar de effecten op verzilting van de bodem op langere termijn, bij de inzet van water met een hogere zoutwaarde.

Fertigatieproeven in teeltjaar 2022

Teeltjaar 2022 kenmerkte zich weer door droogte, hoge temperaturen en veel zonuren. Alle proeven zijn op anderhalve meter bedden met vier breed gezaaide rijen gelegd. In de fertigatieproeven is gewerkt met verschillende kali-giften. Het opbrengstverschil bij de hoogste kaligift ten opzichte van regulier kunstmest strooien en beregenen, bedroeg 33 ton bij het zaaien van 4,5 eenheden én 49 ton ten opzichte van het zaaien van vier eenheden. Het ‘dikker zaaien’ bij het gebruik van een breed-zaai kouter heeft zich in deze proef ‘extra’ uitbetaald met een meeropbrengst van zestien ton. Deze meeropbrengst is dus ook bij regulier beregenen te behalen. Uit de praktijk blijkt dat het optimum van zaaien tussen de 4 en de 4,2 eenheden ligt, in gele uien met fertigatie.

Teeltsysteem van de toekomst

Het rendement van fertigatie in droge en warme seizoenen is onomstotelijk bewezen. Het teeltsysteem gaat duurzaam om met de inzet van water en meststoffen. Voldoende vocht bij de plant is de basis, maar door fertigatie toe te passen krijgen telers meer sturing op de ontwikkeling van het gewas. Naast een hogere opbrengst levert dit ook een hogere productkwaliteit op van de bollen, knollen of wortelpennen. Akkermans, zelf akkerbouwer, ziet de belangstelling voor dit teeltsysteem ook groeien in teeltgebieden waar doorgaans wel voldoende water voorhanden is. “In gebieden met relatief lage hectare opbrengsten zien wij na toepassen van fertigatie de opbrengsten substantieel verbeteren. Maar ook als je zeventig ton uien oogst is er ruimte om de opbrengst met twintig tot veertig procent te verhogen. Daarnaast zien we dat het aantal droge zomers toeneemt en dat er vaker beperkingen aan het beregenen worden opgelegd.

Druppelirrigatie veel duurzamer met water

Druppelirrigatie gaat veel duurzamer met water om, verbruikt minder water, geeft minder verdamping. Maar er zijn meer voordelen: veel biostimulanten en biologische gewasbescherming werken doeltreffender via opname door de wortelpunten. Denk aan de bestrijding van ritnaalden in de toekomst. Er zijn grote kansen voor insecticiden en fungiciden. Door deze te druppelen komen ze na de snelle opname direct in de sapstroom van de plant waardoor de trips de stof meteen binnenkrijgt bij het aanbijten. De beperkende factor is op dit moment nog dat druppelen niet als toepassing op het etiket staat. Maar hier liggen veel mogelijkheden voor efficiënter middelengebruik en om drift te voorkomen. De mogelijkheden met fertigatie nemen in de toekomst naar verwachting steeds meer toe, en we zien dan ook dat gespecialiseerde telers ervaring willen opdoen met het teeltsysteem en met een aantal hectares instappen.”

Fertigatie in pootgoed

De belangstelling voor het toepassen van fertigatie in de pootgoedteelt groeit. Van Iperen deelde de resultaten van een proef bij een pootgoedteler van Meijer Potato. Fertigatie houdt de plant langer vitaal, weerbaar en groen. Daarnaast wordt via de dosering gericht gestuurd op de knolzetting, de knolkwaliteit en de knolmaat. “Dit gaf een resultaat van 54 ton per hectare waarbij er zelfs geen boven-maat in zat”, stipt fertigatiespecialist Mike Akkermans van Van Iperen aan.