De Aardappel Telers Commissie (ATC) van Aviko Potato realiseerde voor de aardappelen van oogst 2014 een poolprijs van € 60,- per 1.000 kg. De gemengde gevoelens hierbij worden enerzijds gevoed door het feit dat deze uitbetalingsprijs fors onder het kostprijsniveau van de telers ligt, anderzijds is de poolprijs duidelijk hoger dan de gemiddelde beursnotering. Anders gezegd: in een dramatische markt heeft de ATC haar werk goed gedaan.
De gerealiseerde poolprijs is een direct gevolg van een overvoerde markt. Voorjaar 2014 begon al met een vroege aanplant, gevolgd door prachtig groeizaam weer. De verwerkende industrie kon daardoor al in week 28 overstappen op aardappelen van de nieuwe oogst. Mede daardoor zakte de markt voor de oude oogst vanaf dat moment helemaal weg. Met een groei van 4% van het areaal in de vijf belangrijkste Europese landen en 13% meer opbrengst dan het gemiddelde in de afgelopen 10 jaar, lag het totale aanbod van oogst 2014 ruim 4 miljoen ton hoger dan de 24 miljoen ton die als uitgangspunt wordt gezien voor een evenwichtige marktwerking.
Structureel teveel aanbod
Gedurende het gehele afzetseizoen was er sprake van een veel te groot aanbod. De markt schommelde daardoor op een constant niveau van rond de € 30,- per ton. De verwerkende industrieën draaiden op maximale capaciteit en konden daarmee inspelen op de extra vraag naar frites en aardappelproducten vanuit de overzeese gebieden.
Tot begin juni 2015 lag de markt op het lage niveau. Als gevolg van een late aanplant in voorjaar 2015, de droge en koude weersomstandigheden én een areaalkrimp in Europa van 4% steeg de markt begin juni in een hoog tempo naar € 150,- per ton. De overgang van oude naar nieuwe oogst ligt naar verwachting twee weken later dan gemiddeld waardoor alleen al in Nederland plotsklaps 160.000 ton extra aardappelen (2 productieweken) van oude oogst nodig zijn. In een dunne markt met weinig vrije aardappelen leidt dat tot de snelle prijsstijging.
Goed geprofiteerd
De gemiddelde beursnotering in Emmeloord kwam over het gehele seizoen uit op € 39,- per ton. Belgapom kwam niet verder dan € 29,- per ton. De ATC, verantwoordelijk voor de ver-koop van de poolaardappelen van de telers die aan Aviko Potato leveren, heeft in de pool zonder voorverkoop veel volume kunnen doorschuiven naar het eind van de markt. De strategie hierachter was dat het vaste lage prijsniveau weinig risico’s met zich meebracht. Veel lager was immers nauwelijks mogelijk. Daardoor kon een relatief groot deel van de poolaardappelen nog profiteren van de opleving aan het einde van het seizoen. Daarentegen moest de pool met voorverkoop vanwege de contractafspraken meer en eerder aardappelen verkopen. Daardoor blijft de poolprijs voor de aanzienlijk kleinere pool met voorverkoop steken op € 54,- per ton. Voor oud Agrico telers die hiervoor hebben gekozen, geldt vanuit de overnameregeling een bodemprijs in beide pools van € 76,- per ton.
| Rassen | Pool zonder voor- verkoop** | Pool met voor- verkoop* |
| Innovator, Agria, Victoria, Leonardo, Markies | € 60,02 | € 53,62 |
| Fontane, Bintje, Challenger, Ramos, Asterix, Eurostar, Lady Anna | € 57,52 | € 51,12 |
| Oud Agrico telers met bodemprijs | € 76,00 | € 76,00 |
Genoemde prijzen zijn netto exclusief btw. voor levering week 13
* Partij van gemiddelde kwaliteit
Trends in de markt
Het gemiddelde areaal aardappelen per akkerbouwbedrijf groeit heel geleidelijk. Als gevolg daarvan zoeken de telers naar extra zekerheid op een prijs die boven kostprijs ligt. Daardoor groeit de belangstelling weer voor vaste prijs contracten. Dat effect vertaalt zich ook in een afnemende belangstelling voor de poolafzet. Bovendien groeit de belangstelling voor het telen van de betere kwaliteiten. In de afzet is hier ook vraag naar. De beste kwaliteit kan in de komende jaren ook rekenen op een hogere uitbetaling. Dat biedt groeikansen voor rassen zoals Innovator en Agria. Overigens dringt het belang van de kwaliteit van de grondstof in de gehele keten steeds verder door. Daarom wordt de komende jaren uitbreiding van areaal verwacht bij telers die deze kwaliteitsgedachte kunnen ondersteunen en zoeken naar een meer stabiele inkomstenstroom.
Over Aviko Potato
Aviko Potato bestaat 47 jaar. Waar het bedrijf bij de start een belangrijke rol vervulde bij het collecteren, sorteren en verkopen van de in Flevoland geteelde aardappelen, is het tegenwoordig een International onderneming die de inkoop, kwaliteitscontrole en logistieke organisatie van alle aardappelen voor de Nederlandse Aviko-bedrijven verzorgt. Daarnaast is ze betrokken bij de grondstofvoorziening van de Aviko-bedrijven in Duitsland, België, Polen, Scandinavië en China. Doordat Aviko Potato zitting heeft in de hoofddirectie van het Aviko concern, is er een goed evenwicht in de belangenafweging ten aanzien van de aardappelteelt en –inkoop en de verkoop van het eindproduct.
Foto: Wannes Verhoogen
Meer informatie
Aviko Potato
De Dommel 28
8253 PL Dronten
T.: +31 (0)321 328080
E.: mail@avikopotato.nl
W.: www.avikopotato.nl
