Op de zware kleigronden in het noordoosten van Groningen, waar veel wintertarwe wordt verbouwd, wordt de bestrijding van duist steeds belangrijker. Tegelijkertijd wordt voor de teelt steeds vaker gekozen voor een niet-kerende of lichte grondbewerking zoals ecoploegen. “Grondbewerking is altijd een item. Wij willen nu zien of deze verandering wel of niet gepaard gaat met een hogere duistdruk.”
De weersomstandigheden laten proeven op proefboerderij Ebelsheerd in Nieuw Beerta, waarin een bewerking met een standaard ploeg wordt vergeleken met ecoploegen, tot dusver nog niet toe. Onderzoeker Margriet Dilling-Pool van Stichting Proefboerderijen Noordelijke Akkerbouw (SPNA) stelt dat van uitstel geen afstel komt. De vraag is namelijk heel relevant in het perspectief van de wens voor een duurzame graanteelt. “We willen in het najaar op één perceel vijf verschillende proeven met grondbewerkingen doen. Fabrikanten hebben dan de kans om hun product te tonen, wij kunnen dan meteen in het groeiseizoen zien wat de effecten zijn.
Duist als alternatief
De mechanische bestrijding van duist als alternatief voor glyfosaat. “We merken ook dat het standaard ploegen onder een vergrootglas ligt. Zonder daar een uitspraak over te doen, denk ik dat we door de droogte in de afgelopen jaren hebben kunnen zien dat geen jaar gelijk is en dat dit ook vraagt om verschillende manieren van grondbewerking. We zien dat er soms helemaal niet geploegd wordt.”
Voordelen van ploegen zijn er wel degelijk. “Een diepere grondbewerking zorgt er in natte omstandigheden voor dat je op de klei toch een mooie structuur krijgt.” Dilling ziet wel een verschuiving. “Ploegen is niet meer de standaard. De grond ligt er ook anders bij met de veranderende klimaatomstandigheden. We gaan niet meer klakkeloos ploegen, als dat niet perse nodig is.”
Proeven in wintertarwe
Maar wat betekent een bewerking als ecoploegen en later zaaien dan voor bijvoorbeeld duistbestrijding? Uit het POP3-project ‘Gronings Graan, Groener & Grondiger’ is deze vraag boven komen drijven. Veertig telers uit het Oldambt, die ook in de Graanacademie participeren, nemen aan het project deel. Met meerdere proeven in wintertarwe kijken de telers naar een weerbaardere teelt. “Gezamenlijk kijken we hoe de graanteelt kan en misschien ook wel moet veranderen. De opbrengst blijft hier steken op gemiddeld rond de negen tot tien ton wintertarwe per hectare. Waar met andere teelten de opbrengstpotentie groeit, blijft graan op hetzelfde niveau.”
Precisielandbouw, bodemgezondheid en waterhuishouding
Met de proeven hopen de deelnemers hun teelt te verbeteren en vernieuwen. Daarbij kijken de telers niet alleen naar grondbewerking; maar ook bijvoorbeeld naar precisielandbouw. “Tegelijkertijd weten we dat klei niet altijd vergevingsgezind is. Daarom is grondbewerking eigenlijk altijd een item dat terugkeert. Denk aan bodemgezondheid en waterhuishouding.”
De innovatieve ploegen die voor de proeven op Ebelsheerd worden toegepast:
- Kuhn Ploeg – Reesink Agri
- Escudero ecoploeg – Weevers mechanisatie
- Bugnot ecoploeg – Ecoagri
- Ovlac ecoploeg – Koeckhoven
- Kramer ecoploeg – Kramer
Tekst: Martin de Vries
Foto’s: SPNA
