BO Akkerbouw vindt het positief dat het concept 8e Actieprogramma Nitraatrichtlijn de omslag inzet naar doelsturing op grondwaterkwaliteit. Dit biedt telers vanaf 2026 meer ruimte voor vakmanschap en ondernemerschap. BO Akkerbouw werkt graag samen met het ministerie van LVVN aan de verdere invulling van uitzonderingen op generieke maatregelen.
De aangekondigde herziening van de stikstofgebruiksnormen wordt door de sector kritisch gevolgd.
Concept 8e Actieprogramma
Op maandag 14 juli presenteerde het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) het concept 8e Actieprogramma Nitraatrichtlijn (8e APN). Doelsturing is een onderdeel van het 8e APN met ruimte voor telers om uitzonderingen te krijgen op generieke maatregelen. Telers krijgen, op basis van metingen na de oogst, de mogelijkheid voor meer stikstofgebruiksruimte en voor uitzonderingen op de ‘1 oktober’-maatregel voor het inzaaien van vanggewassen en op de verplichting van 1:4 (deels 1:3) teelt van rustgewassen.
Van generieke maatregelen naar doelsturing
Het concept 8eAPN bevat ook een pakket generieke maatregelen, wat hoofdzakelijk een voortzetting is van het 7e APN met een reeds eerder aangekondigde verzwaring voor zuidelijk zand en löss. Het ministerie ziet doelsturing in het 8e APN als een ingroeipad. Vanaf het 9e APN (2030) zou doelsturing in de plaats komen van meer generieke maatregelen. In het concept 8e APN is een herziening van de stikstofgebruiksnormen aangekondigd, maar nog zonder concreet voorstel. De nieuwe normen wil het ministerie later vaststellen op basis van een nog op te leveren advies van de Commissie Deskundigen Meststoffenwet (CDM).
Reactie BO Akkerbouw
BO Akkerbouw en haar 14 leden hebben de afgelopen periode gewerkt aan de Sectoraanpak Nitraat. Hierin speelt het meten van de minerale stikstof in de bodem in het najaar na de oogst een centrale rol. Op basis van een goed resultaat zouden telers dan een uitzondering moeten krijgen op generieke maatregelen. De sector vindt het positief dat deze inzet op doelsturing is ondersteund door het ministerie van LVVN. De uitwerking van de uitzonderingen die telers kunnen verkrijgen moet nog plaatsvinden. Hierbij blijven BO Akkerbouw en haar leden graag samenwerken met het ministerie.
Het pakket aan generieke maatregelen en de aangekondigde herziening van de stikstofgebruiksnormen geven aanleiding tot zorg. Generieke maatregelen en aanscherpingen in de bemesting hebben in de afgelopen vijftien jaar niet geleid tot een verbetering van de grondwaterkwaliteit. De omslag naar doelsturing biedt daarvoor juist een alternatief dat beter is voor zowel de grondwaterkwaliteit als voor de boer. BO Akkerbouw ziet graag een inzet van het ministerie op het stimuleren van de goede landbouwpraktijk en op bemesting op basis van evenwichtsbemesting. De sector zal de aangekondigde herziening van de stikstofgebruiksnormen kritisch volgen.
Vervolgtraject
BO Akkerbouw werkt samen met haar leden aan een programma waarbij telers al in het najaar van 2025 metingen kunnen verrichten om vanaf 2026 in aanmerking te komen voor deelname aan doelsturing. In de tussentijd blijft de sector samenwerken met het ministerie van LVVN voor de verdere uitwerking van doelsturing. In de loop van de zomer zal BO Akkerbouw reageren op de internetconsultatie van het concept 8e APN.
Voor doelsturing werkt de akkerbouw samen met andere agrarische sectoren in het landbouwconsortium. In de visie van BO Akkerbouw is samenwerking tussen sectoren, én tussen boeren in de praktijk, een belangrijke randvoorwaarde voor een betere waterkwaliteit en voor het slagen van doelsturing.
Bron: BO Akkerbouw
