Er komen steeds meer verschillende soorten mest op de markt. Hoe kun je de langbouwkundige en milieuwaarde van verschillende organische mestproducten waarderen? Hier is een speciale app voor in ontwikkeling.
Waarom een app?
De keuze van de soort organische mest heeft invloed op diverse bedrijfsaspecten zoals bemestingskosten, organische stofaanvoer en emissies, zoals ammoniak en broeikasgassen. Een eenvoudige tool om dit in beeld te brengen kan de ondernemer helpen bij de keuze welke mestsoort het beste past op een bedrijf gegeven de gewas- en bodembehoefte. Binnen het project Sturen op Mestkwaliteit is in samenwerking met Eurofins een mest-app in ontwikkeling. Vanuit Wageningen University & Research zijn rekenregels ontwikkeld die door Eurofins in een app worden opgenomen.
Wat kan de app?
Met deze app kan op basis van de mestsamenstelling de bemestende waarde berekend worden. Naast de stikstof, fosfaat en kali wordt ook de aanvoer van zwavel, magnesium en een aantal spore elementen weergegeven. Ook de aanvoer van effectieve organische stof kan deze app berekenen. Dat laatste gebeurt op basis van de huidige kengetallen zoals weergegeven in het ‘Handboek Bodem en Bemesting’. In het project is tevens gekeken naar de mogelijkheden van een snelle meting van afbreekbaarheid van de organische stof. Indien dit een werkbaar systeem oplevert, zal de app hierop worden aangepast, zodat bijvoorbeeld kan worden gewerkt met een partij-specifieke EOS-gehalte
Kosten in kaart gebracht
Tevens zijn de bemestingskosten in kaart gebracht. Hierbij gaat het om de besparing op kunstmestkosten en kosten die samenhangen met de organische mest zoals de prijs en de toedieningskosten. Indien gewenst kan er ook een financiële waarde aan de organische stof worden toegekend.
Ammoniakemissie en broeikasgasemissie
Naast de landbouwkundige aspecten worden ook de ammoniakemissie bij toediening en de broeikasgasemissies die samenhangen met de bemesting berekend. De ammoniakemissie is berekend op basis van de hoeveelheid aangevoerde NH3-N in de mest en de toedieningstechniek. Bij de broeikasgasemissies gaat het om zowel de directe emissies van CO2 via brandstofverbruik en lachgasemissies als de indirecte emissies als gevolg van kunstmestproductie.
De app kan zowel op gewas- als bedrijfsniveau ingezet worden. De app biedt echter niet de mogelijkheid om de bouwplansamenstelling, opbrengsten e.d. te kunnen invoeren. Dit betekent dat voor toepassing op bedrijfsniveau de gebruiker zelf gegevens zal moeten invoeren zoals bijvoorbeeld de kalibehoefte van het bouwplan.
Voorbeeld voor akkerbouwbedrijf
Hieronder is een voorbeeld gegeven voor een akkerbouwbedrijf waarbij op bedrijfsniveau het gebruik van rundveedrijfmest en varkensdrijfmest is vergeleken. Er is uitgegaan van een maximaal gebruik van mest volgens de gebruiksnormen. In dit geval is de fosfaatgebruiksnorm bepalend voor de aanvoer.
Invoer
Op basis van een aantal input-parameters worden de kosten en baten van het gebruik van de mestsoort berekend en emissies van ammoniak en broeikasgassen bij de bemesting in kaart gebracht. Dit betreft vooral gegevens wat betreft de gebruiksnormen en de bouwplanbehoefte aan kali en effectieve organische stof.
Uitvoer
De uitkomsten laten zien dat met gebruik van rundveedrijfmest meer kunstmest is te besparen dan met varkensdrijfmest. De toedieningskosten zijn wel hoger, omdat er met rundveedrijfmest meer volume moet worden toegediend, maar per saldo is rundveedrijfmest gunstiger dan varkensdrijfmest. Er wordt ook meer EOS aangevoerd dan met varkensdrijfmest. Als ook aan organische stof een financiële waarde wordt toegediend wordt het economische verschil met varkensdrijfmest groter.
De ammoniakemissie is vergelijkbaar bij beide mestsoorten. De broeikasgasemissies is bij gebruik van rundveedrijfmest hoger dan bij varkensdrijfmest. Dit komt door hogere directe CO2-emissies doordat meer mestvolume moet worden getransporteerd en toegediend. Daarnaast is de lachgasemissie hoger door de hogere N-aanvoer. Het indirecte CO2-gebruik is wel lager door het lagere kunstmestgebruik, maar dit weegt niet op tegen de hogere directe emissies.
Waar is de app te vinden?
De app is op dit moment nog in ontwikkeling en nog niet beschikbaar. De app is aangeboden via de website van Eurofins en is voor iedereen te gebruiken. Een deel zal toegankelijk komen achter een ‘klantpoort’ – voor de meer geavanceerdere toepassingen.
Bron: Verantwoorde Veehouderij
