Extreme droogte nekt agrariër: Sproeiverbod voor Twente en Achterhoek

Op dit moment is er een ontrekkingsverbod ingesteld voor de twee droogste gebieden van Nederland, betreffende de Achterhoek en Twente, zo melden Waterschap Rijn en IJssel en Waterschap Vechtstromen. Vanaf donderdag 18 juli 12:00u is het bij deze verboden om oppervlaktewater uit beken en sloten te halen voor gebruik.

Ondanks enkele (plaatselijk forse) regenbuien van afgelopen week zijn de waterstanden op de hoge zandgronden erg laag. Daarnaast is het neerslagtekort in deze gebieden opgelopen tot over de 220 mm. Reden genoeg om in te grijpen want deze situatie is vergelijkbaar met de situatie van verleden jaar, de zomer van 2018. Het verbod geldt voornamelijk om de watertoevoer naar de stedelijke gebieden zo lang als het mogelijk is, vast te houden en problemen met het waterkwaliteit en volksgezondheid zoveel mogelijk te beperken.

In de desbetreffende gebieden passen beide waterschappen daarom specifieke maatregelen toe. Een overkomst tussen beide gebieden is dat tijdens droogte de gebieden voor het grootste gedeelte afhankelijk zijn van regen. Dit komt omdat watertoevoer of zeer beperkt is of gewoon niet mogelijk is. Echter is er met de huidige weersvoorspellingen geen verbetering van de situatie te verwachten. Daarom zijn de ontrekkingsverboden ingesteld. Op overtreder wordt streng toegezien, zo meldt Waterschap Rijn en IJssel.

Om de natuur zoveel mogelijk tegemoed te komen roepen de waterschappen op om zuinig met het beschikbare water om te gaan. Ook moet men proberen te zorgen dat zoveel mogelijk van de neerslag wat er valt, de grond in kan trekken. Denk hierbij aan het plaatsen van regentonnen, het afkoppelen van de regenpijpen van riolen, het afsluiten van duikers in het water en bestrating in tuinen te vervangen door planten.

Waterschap Rijn en IJssel: de verboden

Het Waterschap Rijn en IJssel is actief in de regio Achterhoek, Liemers, het zuidoosten van de Veluwe en een klein stukje van Overijssel. Vanaf donderdag 18 juli 12:00u geldt in dit gehele gebied het verbod om water uit oppervlaktewaters als vijvers, sloten en beken te gebruiken. Ook het gebuik van grondwater is ten strengste verboden in en in de directe nabijheid van twee kwetsbare natuurgebieden. Het gaat hierbij oom Stelkampsveld (Borculo) en De Zumpe (Doetinchem). Het nadeel van deze natuurgebieden is het feit dat ze afhankelijk zijn van het grondwater. In geval van droogte dreigen de flora en fauna onherstelbare schade op te lopen. De onttrekkingsverboden in en rond deze natuurgebieden geldt voor zowel particulieren als bedrijven.

In de rest van het beheergebied van Waterschap Rijn en IJssel mag echter gewoon gesproeid worden met het beschikbare grondwater.

Afbeelding 1: Beregeningsverbod zone De Zumpe

Afbeelding 2: Beregeningsverbod zone Stelkampsveld

Waterschap Vechtstromen: de verboden

Het Waterschap Vechtstromen is actief in de regio Twente, Noord-Oost Overijssel en Zuid-Oost Drenthe. In ongeveer 40% van het beheergebied kan er water door middel van pompen en gemalen vanuit de IJssel en het IJsselmeer aangevoerd worden. In de overige 60%, de hoger gelegen delen is dit niet mogelijk en zijn ze afhankelijk van grote neerslaghoeveelheden. Met name op de hoge zandgronden in Twente en de Hondsrug in Drenthe zijn de waterstanden erg laag. Dit heeft als gevolg dat de niet-wateraanvoerende gebieden hiermee met hun waterkwaliteit onder druk komen te staan. Daarom heeft Waterschap Vechtstromen de volgende verboden ingesteld:

Verbod om water uit oppervlaktewater te ontrekken voor de gebieden waar geen water aangevoerd kan worden per 18 juli 2019
Sinds 3 juli 2019 geldt het verbod op onttrekking van water uit stedelijke wateren als vijvers
In de gebieden waar water aangevoerd kan worden geldt een beregeningsverbod. Hier mag water ontrokken worden zolang de eerste stuw benedenstrooms blijft overlopen.
Er geldt nog geen geen grondwater ontrekkingsverbod bij Waterschap Vechtstromen

Ook geldt er momenteel nog geen ontrekkingsverbod voor grondwater in het beheergebied van Vechtstromen. Bij elkaar genomen vormen deze natuurgebieden ongeveer 3% van het totale beheergebied van Waterschap Vechtstromen. Het waterschap heeft voor 2019, met een grens van een neerslagtekort van 250 mm, een criterium vastgesteld voor het mogelijk ingaan van een dergelijk verbod. Echter laten de weersvooruitzichten geen veranderingen zien en daarmee verwacht Waterschap Vechtstromen dat op termijn ook een ontrekkingsverbod op grondwater in en rondom de kwetsbare natuurgebieden wordt ingesteld.