De contouren van het zesde Actieprogramma Nitraatrichtlijn (AP) voor de komende vier jaar (2018-2021) omvatten vooral maatregelen gericht op bouwland in de zand- en lössgebieden in Brabant en Limburg. Hoofddoel van het actieprogramma is om de nitraatbelasting van het grondwater afkomstig uit de landbouw te verminderen en eutrofiëring (verrijking red.) van het oppervlaktewater, voor zover veroorzaakt door stikstof en fosfaat afkomstig uit de landbouw, te bestrijden/verminderen.
Op de foto: Jos Souren, Delphy
De maatregelen uit de voorgaande actieprogramma’s hebben weliswaar geleid tot een forse afname van het overschot op de stikstofbalans en tot het nagenoeg verdwijnen van het overschot op de fosfaatbodembalans, maar onder bouwland in zandgebieden (met name in Noord-Brabant en Midden en Noord Limburg) worden nog te hoge nitraatwaarden in het ondiepe grondwater gemeten. In het lössgebied wordt nitraat in het bodemvocht gemeten.
Jos Souren is namens Delphy vooral actief in De Kempen, waar veel telers op zand- en lössgronden zitten. “In de Europese regelgeving wordt aangegeven dat het grondwater maximaal vijftig milligram nitraat per liter mag bevatten. Momenteel wordt dit in deze gebieden niet gehaald. De richtlijn omvat maatregelen die uit- en afspoeling van stikstof moet voorkomen. Als we kijken naar de praktische uitvoerbaarheid dan gaat dat heel wat uitdagingen met zich meebrengen. Bijvoorbeeld de verplichting om bij maïsteelt op zand- en lössgronden alle meststoffen in de rij te bemesten. Dat gaat veel problemen opleveren, zowel logistiek als uitvoeringstechnisch. Als dat in 2021 ingaat, moeten telers dus over het geploegde land de maïs bemesten. Dat vraagt nodige investeringen in onder andere GPS-systemen en zorgt voor een bijna onmogelijke planning.”
Bodemvruchtbaarheid
Ook wordt de bemestingsruimte op een groot deel van de percelen krapper, omdat de gebruikersruimte van fosfaat teruggaat naar veertig kilogram. Souren: “Dat betekent voor het telen van aardappelen, uien, graan en bieten dat er meer kunstmest gebruikt moet worden omdat er minder (dierlijke) mest aangevoerd mag worden. Daarmee komt het op peil houden van de bodemvruchtbaarheid onder druk te staan.”
Humuszuren en bladmeststoffen
Plantenvoeding-specialist Tradecorp richt zich met haar productlijn al jaren op een algehele verbetering van de bodemvruchtbaarheid. Adviseur Boris Berkhout erkent dat de regelgeving uit het actieprogramma ervoor zorgt dat er voortaan anders omgegaan moet worden met de bodem en bemesting: “Maar er zijn zeker oplossingen voor het verhogen van de stikstofefficiëntie. Wij doen dat bijvoorbeeld met onze Humuszuren-productlijn, maar ook met een complete lijn aan bladmeststoffen. Daarmee is het mogelijk om te bemesten op momenten dat de plant echt ondersteuning nodig heeft.
Wij zijn zeker niet de enige aanbieder die zich hier mee bezig houdt, denk bijvoorbeeld aan nitrificatieremmers. Onze focus ligt dan ook op het ontwikkelen van producten die telers daarbij helpen. Zo kunnen telers met minder product en minder uitspoeling een even goede opbrengst krijgen. Plantenvoeding is een belangrijke sleutel om de hoge opbrengsten – die we in Nederland willen behalen – ook te blijven realiseren.”
Lees verder onder afbeelding
Dankzij onderzoek dat op verzoek van Tradecorp is uitgevoerd aan de Universiteit van Gent is wetenschappelijk aangetoond dat de efficiëntie van de opname van nitraat verhoogd kan worden. De resultaten (bij aardappelen, maïs en grasland) zijn in de grafiek weergegeven.
Groenbemesters en vanggewassen
Verdere mogelijke maatregelen die het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit in de AP ter inzage heeft liggen zijn het toepassen van precisiebemesting en het bevorderen van de teelt van groenbemesters en vanggewassen. Volgens Souren bestaat er over die laatste categorie veel onduidelijkheid onder de telers: “Een groenbemester telen heeft voordelen, maar het zorgt ook voor een vermeerdering van de aaltjespopulatie. Daarnaast is het niet duidelijk of groenbemesters en vanggewassen nog mee gaan tellen voor de vergroening. Dat is in het huidige actieprogramma niet duidelijk omschreven. Het zou wenselijk zijn als daar meer helderheid in gaat komen.”
Meer informatie
Wilt u meer weten? Neemt u dan contact op met Boris Berkhout van Tradecorp!
Boris Berkhout – Tradecorp
e-mail: bberkhout@tradecorp.sapec.pt
website: www.tradecorp.nl
