Op 17 juni heeft minister Staghouwer een Kamerbrief over het Nationaal Strategisch Plan (NSP) voor het GLB wat 1 januari 2023 moet ingaan. De NAV is teleurgesteld dat de minister de suggesties voor uitbreiding van de ecoregeling en pijler twee met meer mogelijkheden voor akkerbouwers geheel ter zijde heeft geschoven.
In oktober 2022 luidde de NAV de noodklok voor de akkerbouw. Het voorgenomen beleid in het 7e Actieprogramma Nitraat en het nieuwe GLB geven een sterke reductie van het akkerbouwareaal en het akkerbouwinkomen, aldus de NAV. De eco-regeling geeft nauwelijks opties voor akkerbouwers. Volgens de NAV geeft dat niet alleen beperking van de mogelijkheden om het inkomen aan te vullen; maar frustreert dit ook de akkerbouwers die graag aan de doelen van de eco-regeling willen bijdragen; maar daar dan wel voor willen zijn betaald omdat het anders niet uit kan.
Gesprek Tweede Kamercommissie
Het luidden van de ‘noodklok’ door de NAV heeft geleid tot een gesprek met de Tweede Kamercommissie. In het debat over het NSP van 8 dec 2021 is veel aandacht gevraagd voor de akkerbouw. En zijn diverse moties aangenomen die vragen om uitbreiding van de mogelijkheden voor akkerbouwers in de eco-regeling. Het ministerie heeft geantwoord dat een en ander in de tweede praktijkproef zou zijn meegenomen. De NAV concludeert dat daar niets mee is gedaan. Na publicatie van het concept-NSP zijn veel zienswijzen ingediend; voor het overgrote deel over de negatieve effecten op met name de akkerbouw. De tweede praktijkproef bevestigt onze zorgen.
Concrete voorstellen
Op 16 mei 2022 heeft de NAV een brief met concrete voorstellen ingediend bij de minister en de Kamercommissie. Voor de eco-regeling stelt de NAV voor uitbreiding met precisielandbouw, gebruik van vaste mest, NKG, gebruik laag-risico gewasbeschermingsmiddelen en vanggewassen. Voor pijler twee: vergoeding van de eiwittransitie en uitbreiding mogelijkheden voor akkerbouwers om deel te nemen aan het ANLb. De NAV ziet tot haar teleurstelling dat geen van deze voorstellen is overgenomen.
Geen wetenschappelijk bewijs
In de Maatschappelijke Begeleidingsgroep (MBG) krijgt de NAV van meerdere partijen gelijk in haar mening dat op deze wijze de eiwittransitie gaat mislukken. In diverse debatten is door met name Bisschop (SGP) gevraagd hoe de moties over de akkerbouw zijn uitgevoerd. En nu is er dan de Kamerbrief en wat blijkt: alles is op de lange baan geschoven. Precisielandbouw, vaste mest, niet-kerende grondbewerking (NKG), laag-risico gewasbescherming, vanggewassen. Alles is ofwel uitgesteld onder het mom van ‘niet te handhaven’ ofwel afgewezen vanwege ‘geen wetenschappelijk bewijs dat het bijdraagt aan de doelen’ ofwel helemaal niet genoemd. Terwijl onder begeleiding van ambtenaren van het Ministerie van LNV de PPS Slim Landgebruik adviseert om vanggewassen toe te voegen aan de ecoregeling vanwege de gunstige effecten op klimaat en de PPS Milieu-indicator Gewasbescherming de nieuwe milieumeetlat heeft opgeleverd, weigert hetzelfde ministerie categorisch om deze wetenschappelijke resultaten mee te nemen.
Plantaardige consumptie
De NAV constateert, dat minister Staghouwer weliswaar met de mond belijdt dat er een omslag naar meer plantaardige consumptie moet komen (Kamerbrief 6 juni 2022) en dat er voor de sector perspectief is (Kamerbrief 10 juni 2022), zodra het op flankerend beleid aan komt laat hij het afweten.
Onhaalbare eco-regeling
Voor akkerbouwers is het met dit NSP ronduit niet haalbaar om mee te doen aan de eco-regeling, omdat de kosten hoger zijn dan de baten. Dit blijkt ook duidelijk uit de tweede praktijkproef. Het is niet of nauwelijks mogelijk om in de categorie ‘goud’ te komen. De akkerbouw had graag bijgedragen aan de doelen van de eco-regeling, maar de meeste akkerbouwers kunnen het zich simpelweg niet veroorloven om er geld op toe te leggen. De doelen van de eco-regeling komen dus direct in de knel door deze houding van het ministerie.
Gezonde akkerbouwsector
Als men werkelijk deelname van een gezonde akkerbouwsector en de doelen van de eco-regeling ter harte neemt, moeten alsnog reparaties van de plannen worden doorgevoerd. Aldus de NAV.
Bron: NAV
