Tijdens de peendag in Tollebeek toonde Delphy een alternatief voor het strodekken. Normaal gesproken wordt er – als de peen is uitgegroeid – in de wintermaanden een strolaag aangebracht, maar machinebouwer Grimme heeft een apparaat ontwikkeld dat het strodekken vervangt. Dat werkt voor de Frans-Zweedse teeltmethode en dat vergt in de mechanisatie wel wat aanpassingen.
Delphy-adviseur Paul Hooijman: “In Nederland werken we met ruggenteelt en een rijafstand van 75 centimeter. Dat kan met deze machine niet. Maar met brede bedden en een aangepaste rijafstand, dan kan de peenteler met dit relatief eenvoudige apparaat – een soort van ploeg – grond tussen de bedden vandaan halen en over de peen heen ploegen. Hierdoor ontstaat er een ‘natuurlijke opslagmethode’.”
Dit principe wordt in Zweden en bij een deel van de telers in Frankrijk al veelvuldig toegepast en zorgt voor kostenbesparingen doordat de peen niet meer in de koeling hoeft. “Dat is ook de reden waarom Delphy deze methode naar Nederland heeft gehaald. Hier staan veel bewaarplaatsen waar peen wordt opgeslagen. Koelen kost vier á vijf duizend euro per hectare, per jaar. Daarnaast is het niet milieuvriendelijk vanwege energie- en CO2-verbruik. Nou is het ons niet direct daar om er iets aan te doen, maar we willen komend jaar gewoon eens gaan uitproberen of het onder Nederlandse omstandigheden – met vorst en kou – te doen is. Want als de peen in januari verkocht moet worden, dan moet dat qua weersomstandigheden wel te doen zijn om ze tot die tijd in het land begraven te houden.”
“Totaal andere manier van zaaien en rooien”
In Frankrijk gebruiken niet alle telers dit systeem, maar daar is natuurlijk wel veel minder vorst dan in ons land. Het grootste aandachtspunt voor de akkerbouwer in Nederland is echter niet het weer, maar het feit dat ze hun teeltsysteem moeten aanpassen: de werkbreedtes veranderen en natuurlijk moet ook de mechanisatie worden aangepast. “Het is inderdaad een investering in de mechanisatie, maar dat geldt meer voor de loonwerkers dan voor de telers zelf. Het rooiproces wordt wel anders: normaal gesproken rooien we peen met klembandrooiers, maar als ze begraven liggen dan kan je ze niet aan het loof omhoog trekken. Al bij al is dit voor ons echt een experiment”, aldus Hooijman.
Peenteelt 2030
De peendag in Tollebeek stond in het teken van peenteelt 2030 en Hooijman benadrukt dan ook dat dit experiment een begin is van een reeks stappen die de komende tien jaar gezet gaan worden om langzaam naar deze Frans-Zweedse teeltmethode toe te groeien: “Dit is een manier om goedkoper te werken en minder energie te gebruiken. De belangrijkste vraag daarbij is of de kwaliteit van de peen niet dusdanig wordt aangetast doordat ze in grond blijven in plaats van in de koeling. In de cel kunnen ze natuurlijk ook ziek worden, maar in het land is dat nog veel minder beheersbaar. We willen komende tijd gaan testen hoe zich dat verhoudt, want we hebben daar als Delphy zijnde nog helemaal geen ervaringen in opgedaan.”
“Telers gezocht”
Hooijman vervolgt: “Wellicht zijn er telers die het – op kleinere schaal – al toepassen of toegepast hebben in het (verre) verleden, maar daar zijn wij niet van op de hoogte gebracht. Ons doel is vooral om telers die geen koeling hebben een alternatief te bieden waarmee het saldo verder omhoog gebracht kan worden. We zoeken dan ook telers die volgend jaar wat bedden willen zaaien en met deze Grimme-machine onder willen werken om te kijken of het werkt. Delphy zal die telers gedurende het proces ook ondersteunen om stapje voor stapje te investeren in een duurzame teelt.”
Tekst: Richard Bender
Foto's: Geraldine Nikkels
