Vrijdag 25 november maakte de NVWA bekend dat in de gemeenten Westerwolde, Pekela, Midden Groningen en Stadskanaal acht aardappelpercelen zijn getroffen door de wratziekte. Voor deze nieuwe besmettingen met wratziekte onderzoekt de NVWA welk fysio de oorzaak hiervan is.
Voor de getroffen boeren zijn de vondsten van wratziekte een flinke strop, want voor die percelen geldt een teeltverbod voor aardappelen van twintig jaar. Eerder in 2020 werd de sector al opgeschrikt door twee officiële vondsten van wratziekte in de omgeving van Stadskanaal. Oorzaak van deze besmettingen bleek een voor Nederland nieuwe variant: fysio 38. Na de teelt van 2021 heeft de NVWA opnieuw op twee percelen wratziekte vastgesteld met fysio 38. LTO Nederland maakt zich zorgen over deze ontwikkelingen.
Plan van aanpak wratziekte
LTO werkgroep zetmeelaardappelen, heeft gezamenlijk met stichting TBM en NAV direct na de vondsten in 2020 het initiatief genomen tot een Plan van Aanpak Wratziekte, gefinancierd door BO Akkerbouw. In dit onderzoeksprogramma zijn onder andere de 51 meest geteelde rassen getoetst op resistentie op fysio 38. Uit de herhaalde toetsen blijkt dat er geen bruikbare rassen zijn met een resistentiecijfer tien. Drie geteste rassen hadden een cijfer acht of hoger, helaas is het pootgoedaanbod van deze rassen gering.
Regelgeving
LTO maakt zich zorgen over deze ontwikkelingen en is in gesprek met sectorpartijen en de NVWA om enerzijds de regelgeving zo werkbaar mogelijk te houden en anderzijds het omringende aardappeltelendgebied te beschermen.
Werken aan perspectief
Er is inmiddels hard gewerkt om nog een groter onderzoeksprogramma op te stellen voor wratziekte wat gaat draaien vanaf 2023. Het doel is enerzijds een beter inzicht te krijgen in de (toekomstige)ontwikkeling van fysio 38 op basis van genetisch onderzoek. Anderzijds zal voor het behoud van de aardappelteelt in het wratziektepreventiegebied ook gekeken worden naar teeltmaatregelen. Praktische mogelijkheden die onderzocht zullen worden omvatten versneld uitzieken van de grond door grondbewerking en beïnvloeding van de besmetting door (verwijderen van) waardplanten.
Preventie: oproep aan telers en loonwerkers
De conclusie is dat er weinig rassenkeuze is betreft resistentie voor fysio 38. Daar komt bij dat van bovenstaande rassen het aanbod van pootgoed gering is voor aankomend teeltseizoen. LTO werkgroep zetmeel wijst u op beheersmogelijkheden die ingezet kunnen worden om tijd te winnen en kwekers de tijd te kunnen geven om resistenties te ontwikkelen:
- Het vermijden van rooivruchten op risicovolle hoeken, zoals de laadplaatsen afland.
- Bezemschoon maken van machines.
- Stuifbestrijding.
- Zeef- en tarragrond terug naar herkomstig perceel of (wanneer niet meer herleidbaar) niet op de percelen terug brengen.
Alle rassen die zijn onderzocht op resistentie tegen de wratziektefysio’s 1, 2, 6, 8, 10, 18 en 38, staan vermeld op de website van de NVWA .
Bron: LTO Nederland
