Geen enkele teler wordt er vrolijk van als er moederknollen in de bewaring terechtkomen. Telers zijn er uiteraard ook niet trots op, maar toch wil Tolsma-adviseur Peter de Waal in regio Zeeuws-Vlaanderen en België, aardappeltelers op het hart drukken contact op te nemen met de bewaarspecialist waarmee wordt samengewerkt.
De Waal: “Het aantal moederknollen in partijen consumptieaardappelen zijn door de droogte talrijker. Worden er knollen gevonden in de bewaring, dan is het zaak om tijdens het inschuren intern te ventileren, met de ‘poort’ open zodat het vocht van de moederknollen naar buiten kan worden afgevoerd. Zodra de bewaarschuur vol is, adviseren wij om direct te starten met drogen en het bewaarproduct op temperatuur te houden.”
Het vocht dat de moederknol afgeeft, moet door middel van ventilatie en drogen dus zo snel mogelijk uit de bewaring om aantasting en rot in de rest van de partij te voorkomen. Maar volgens De Waal zijn dat de relatief bekende basisoplossingen. Per geval is de bewaarstrategie verschillend en maakt dat uiteindelijk het verschil bij de eindafrekening. “Wel kunnen we stellen dat over het algemeen de aardappelen vrij goed binnengekomen zijn dit jaar. Het is vaak niet nodig om 24-uur per dag de ventilator aan te zetten. Wat wij nu veel doen, is de bewaarcomputer instellen in verschillende blokuren. Zo werken we in plaats van twaalf aaneengesloten ventilatie-uren met buitenlucht, met vier blokken van drie uur. Hierdoor kan het vocht efficiënter worden afgevoerd. Tijdens de overige uren draait de bewaringplaats met regelmaat op interne ventilatie.”
“Vocht van de moederknol remt de wondheling af”
Het probleem van de moederknollen ontstaat al voor de bewaring. Tolsma is een bewaarspecialist en geen teelttechnische adviseur, maar De Waal probeert wel om de telers al vroegtijdig te wijzen op eventuele problemen met moederknollen. De grootste problemen ontstaan als er blijvend veel vocht in de (bulk)bewaring aanwezig is, doordat moederknollen continu vocht blijven afgeven. “Vocht remt de wondheling af en dat kan voor allerlei infecties zorgen. Als het echt uit de hand loopt (rot of infecties, red.) kan dat in het ergste geval een volledige partij kosten of moet er direct worden uitgeschuurd. En dan moet de teler maar hopen dat de aardappelen gelijk naar de fabriek kunnen, want anders kan de gehele partij als verloren beschouwd worden.”
Begeleiding
Voor de adviseurs van Tolsma draait het in deze periode vooral om het verlenen van goede begeleiding. Door tijdig bij te sturen vormt de bewaarkennis van Tolsma-Grisnich een meerwaarde gedurende de gehele bewaarcyclus, waarin kwaliteit steeds belangrijker wordt. “Meestal wordt de ventilator 24-uur aangezet als er moederknollen in de partij zijn geconstateerd. Dan wordt er eigenlijk te veel gedroogd, waardoor de goede aardappelen te veel indrogen. Door extra ondersteuning te bieden, kan dat droogproces efficiënter gemaakt worden en treedt er geen onnodig kwaliteitsverlies op. Uiteindelijk zorgt dat voor meer afgeleverde kilo’s.”
Bewaarstrategie
Om ervoor te zorgen dat eventuele problemen in de cel accuraat opgelost kunnen worden heeft De Waal bij enkele aardappeltelers geadviseerd om de gerooide aardappelen van percelen die ze niet vertrouwen vooraan bij ‘de poort’ te leggen en percelen die minder risicovol zijn achterin de schuur op te slaan. “Zo kan je sneller schakelen als zich onverhoopt toch nog problemen voordoen. We bespreken met onze klanten altijd of dit soort dingen spelen. Als dat het geval is, passen we de bewaarstrategie aan. Veel mensen denken dat drie dagen na het inschuren gestopt kan worden met drogen. Wij adviseren echter om gedurende twee weken het drogen te continueren. De eerste drie dagen volop, daarna een paar uur zodat het vocht uit de partij blijft en er minder temperatuurschommelingen plaatsvinden.”
Meer lezen?
Wilt u meer lezen over Tolsma? Bekijk dan de vakpartnerpagina!