Haye Bruining uit Wijnaldum (FR) plant dit voorjaar zijn 50 hectare pootgoed met een nieuwe freespoot combinatie van Baselier. Voor het laden van de verschillende poterrassen, is in samenwerking met LMB Van der Laan, een sorteerbunker met onderlosser op een oplegger geconstrueerd.
Als opvoerband is de elevator van een oude AVR rooimachine aangebouwd. Die kan ver uitreiken en vult zo handig en snel de pootmachine af. Een klusje poters dat overblijft is ook makkelijk weer terug in de kist te draaien.
Aardappelen recht in de rug
In de zoektocht naar meer pootcapactiteit en ter vervanging van een twee-rijige snarenbed planter, draaide Bruining vorig jaar proef met de Baselier frees-pootcombinatie via dealer Mijno van Dijk. In vergelijking met het pootwerk dat hij gewend was, viel hem direct op dat de knollen allemaal recht in de rug opkwamen. Voorheen stuurde hij dit regelmatig bij tijdens het aanfrezen.
Korte kopakkers
De meeste vierrijige planters zijn getrokken en daarvoor heb je brede kopakkers nodig. Bruining werkt graag met korte kopakkers. Doordat de aardappelbunker omgekeerd boven de frees is gemonteerd en de pootelementen daarachter, ligt het zwaartepunt van deze combinatie relatief dicht bij de trekker. Dat vergt bij het opheffen minder kracht, maar het maakt de combinatie ook minder lang. Hierdoor kan Bruining tot aan de sloot doorrijden en korte kopakkers realiseren.
Vocht behouden
“Doordat de pootbedbereiding, het planten en het aanaarden in één werkgang plaatsvindt, houd je zo veel mogelijk vocht vast in de rug”. Dat argument is de laatste jaren steeds belangrijker geworden merkt Bruining, die ook tevreden is over de kwaliteit van de rug. “Mooi 90 centimeter in omtrek, goed van structuur. Daar hoef je verder niet meer aan te komen. Met een rijenfrees versmeer en verdicht je de rugkanten toch weer meer”. De pootfreescombinatie loopt voornamelijk op de negen voorwielen (3×3) en de aanaardkap. Dat is vergelijkbaar met de druk die een rijenfrees geeft. “De poters komen in onbereden land terecht waardoor er om de knol losse, open grond ligt wat een snelle uitspruit en doorgroei bevordert’’.
Pootkwaliteit
De hele machine werkt hydraulisch. Dat is handig bij het leegdraaien bij het wisselen van ras, maar ook het handhaven van een constante pootdiepte is daardoor gewaarborgd. De pootdiepte wordt hydraulisch ingesteld op de 9 banden (3×3) aan de voorzijde van de combinatie. De aanaardelementen en het pootelement zijn bovendien beiden onafhankelijk van elkaar in diepte in te stellen. Zo is per perceel en per ras, de gewenste plantdiepte instelbaar.
De pootelementen worden door Wifo speciaal voor deze Baselier combinaties gemaakt. Volgens Johannes de Best van Mijno van Dijk onderscheiden deze elementen zich door het ruime opvoerkanaal, waarin ook de meer puntige knolvormen makkelijk doorlopen. De afgevlakte bolling in het ontwerp van de pootlepels en een goede breedte zorgen voor een goede verenkeling maar ook dat de poters stabiel op de lepels blijven liggen tijdens het opvoeren.
Klemvast
De pootfrees combinatie plant met een snelheid van circa 4 km per uur. Onder aan het pootkouter is een pijpje aangebracht met drie slijtringen. Hierdoor loopt de ruimte onderin de plantvoor niet spits
af, maar onstaat er een bredere en meer gebolde onderkant, waarin de poters na het afdroppen meteen vastliggen en niet rollen. Dit bevordert een regelmatige plantafstand. De pijpjes zijn gemakkelijk te vervanger en zorgen er bovendien voor dat het pootkouter minder slijt en langer een scherpe pootvoor trekt.
Mobiliteit
Bruining heeft diverse percelen op afstand liggen en met de freespoot machine in combinatie met de bunkeronderlosser met opvoerband kan hij zich snel bevoorraden en verplaatsen. Omdat de bunker van de pootmachine dicht tegen de cabine aan zit is de reikwijdte met de elevatorband een handige vondst. De bunker met onderlosser wordt na gebruik weer teruggezet aan de sorteerlijn.
NKG poten
Direct achter de zeedijk bij Franeker is de afslibaarheid van de zeeklei zo’n 20 tot 30 procent op de percelen van Bruining. Op dit aardappelperceel heeft vorig jaar tarwe gestaan en over de winter een groenbemester. Die is onlangs met een schijveneg versneden. Ter voorbereiding op het poten is er daarna nog een extra bewerking met een rotorkopeg uitgevoerd om de gewasresten verder in de bovengrond te mengen. Ook is de bouwvoor 40 centimeter diep losgetrokken met de Paragrubber om verdichtingen op te heffen.
Twee frezen
Omdat de toplaag toch nog de nodige kluiten bevat heeft Bruining een extra frees in de fronthef aangepikt. Die freest de toplaag vijf centimeter af en verkleint de grovere kluiten. De Baselier freest
daarna nog eens tot 12 centimeter diepte. Dat levert voldoende losse grond op voor de rugopbouw.
Met de frees in de fronthef loopt de combinatie ook mooi recht. De freespootcombinatie zelf hangt
star opgehangen achter de tractor.
Hefvermogen
Voor de hele combinatie is deze 250 pk sterke Valtra aangespannen. Die beschikt over voldoende
hefkracht en loadsensingcapactiteit voor de hydrauliek. Bruining heeft 710 banden gemonteerd die
op één bar staan, maar overweegt voor komend seizoen naar 900 banden uit te breiden.
Precisielandbouw
De Baselier besturingscomputer is met behulp van een extra besturingskastje geconnecteerd met het het GPS scherm van de RAVEN Viper 4+. Zodoende is de hele machine op GPS zichtbaar in deze terminal. Nadat kopakkers en rijbanen zijn uitgezet worden de pootelementen automatisch aangestuurd conform de GPS lijnen.
Geren uitpoten
Krommingen of geren in een perceel worden weggewerkt door dat ieder pootelement afzonderlijk uit- of ingeschakeld kan worden totdat er weer een volledige baan gepoot kan worden. Ook is ingesteld dat in de twee rijen tussen de spuitpaden 10 procent meer knollen worden geplant. Uiteraard zijn ook kopakkerlijnen instelbaar waar de pootelementen automatisch starten of stoppen met poten. Momenteel draait Van Gemeren proef met een combinatie die volledig Isobus compatable is.
Startec doseerunits
Op het GPS scherm is ook de dosering van granulaat en de spuitvloeistof in te regelen via de Startec verdelers. Hiermee is de pootmachine voorbereid om met taakkaarten te werken, wat het toepassen van wisselende pootafstanden of het pleksgewijs toedienen van granulaat via de doseerunits binnen handbereik brengt. Ter bescherming tegen aaltjes, ritnaalden en om een vroege luisaantasting te voorkomen, wordt Nemathorin als granulaat gedoseerd van de Startec units.
Drie spuitdoppen per pootelement
Nu wordt er met 300 liter water per hectare een mix van Serenade en Mirador tegen schurft en Rhizoctonia vernevelt over de knol en over de pootgrond heen die direct om de knol komt te liggen.
Ook wordt in de mix APP als startmeststof meegegeven. Per pootelement zijn er drie fijne spuitdoppen geïnstalleerd.
Video
Tekst en beeld: Jan Geert Vedelaar
Facebook: Johannes de Best