De Aardappeldemodag 2020 werd dit jaar om bekende redenen online gehouden. De presentaties vonden wel vanaf PPO Westmaas plaats, maar de bezoekers konden deze enkel via een livestream volgen. Dankzij de live chat was er wel continu interactie mogelijk en daar werd dan ook gretig gebruik van gemaakt tijdens de diverse presentaties die alle in het thema stonden van ‘weerbaarheid’.
Opening
Na een onwennig begin van deze online demodag opende Dr. Ir. Ernst van den Ende, directeur Plant Sciences Group bij Wageningen Universiteit & Research de online Aardappeldemodag. Prof. Dr. Ir. Louise O. Fresco nam als voorzitter van de Raad van Bestuur vervolgens het stokje over. Ir. Dick Hylkema, directeur van de Nederlandse Aardappelorganisatie en Drs. Ing. Dirk Duijzer sloten dit openingsdeel af.
Productlanceringen
Vervolgens was het de beurt aan een drietal productlanceringen. De Rabobank presenteerde de studie ‘Smart Farming’. Hierin zijn de barrières en stimuleringsmogelijkheden van precisielandbouw onderzocht. De Rabobank concludeert hierin dat telers het efficiënt en nauwkeurig werken als grootste voordeel zien van Smart Farming. Ook het verlagen van het middelengebruik kwam als sterk punt naar voren. De nadelen zijn volgens de boerenleenbank de hoge investeringskosten, het ontbreken van plug & play van de bijbehorende techniek en de onduidelijkheid over de terugverdientijd.
Grotere effectiviteit bespuitingen
Syngenta lanceerde na de uitkomsten van de Rabobankstudie haar nieuwste app, de spray assist. Een hulpmiddel bij het uitvoeren van bespuitingen. De app is gebaseerd op het product (gewas) waarvoor de bespuiting is gedaan, maar houdt ook rekening met weersomstandigheden zoals wind, regen en temperatuur en de techniek onder andere het watervolume en de spuitdop. Door deze parameters goed in te voeren in de app kan er volgens Sygenta “een hogere effectiviteit van een bespuiting worden bereikt”.
Gesloten vulsysteem voor beperking erfemissie
Ook maakte Syngenta wereldkundig dat het in samenwerking met NuFarm, Adama, BASF en Corteva werkt aan een gesloten vulsysteem, de easyconnect (CTS). Jelle Westerlaken: “In Engeland zijn er een aantal telers die het systeem getest hebben en die zeggen dat de easyconnect minstens zo snel werkt als de systemen waarmee tot nu toe gewerkt is. Het systeem bestaat uit twee onderdelen. Een koppelstuk en een (unieke) schroefdop. Vullen van de tank, het doseren en het inwendig schoon spoelen van de verpakkingen spelen een cruciale rol om emissie op het erf te verminderen. Ook moet een mogelijke blootstelling aan gewasbeschermingsmiddelen voor landbouwers zo beperkt mogelijk zijn. Hiervoor is easyconnect ontwikkeld.”
Fieldscout
Akkerbouwer Jan Wijnen vertelde vervolgens over zijn ervaringen met de Bioscope FieldScout. Wijnen: “Ik gebruik de Bioscope om via de satellietbeelden van de FieldScout extra informatie over mijn gewassen te verkrijgen. De beelden zijn een mooie aanvulling op hetgeen ik zie wanneer ik door de akkers heenloop. Doordat de gegevens nu in een app verzameld zijn, kan ik de data meenemen als ik door de gewassen loop. Zo zie ik verschillen eerder en sneller optreden, waardoor ik op plaatsen waar geen uniformiteit is tijdig bijsturen.”
In het kader van Beter Bodembeheer vertelde Janjo de Haan (Projectleider PPS bij Wageningen Universiteit & Research) zijn bevindingen over het telen van aardappelen zonder ploegen. “Niet meer ploegen hoeft geen effect te hebben op de opbrengst, maar als het bodembeheer goed wordt uitgevoerd heeft het wel enkele positieve effecten op de aardappelteelt”, zo vertelde de Haan.
Ploegen is een intensieve kerende grondbewerking die volgens de sprekers van WUR negatieve effecten op de bodem kan hebben. Tijdens de Aardappeldemodag vertelde De Haan, samen met zijn collega Dirk van Dalen, dat gereduceerde grondbewerking daarom steeds interessanter wordt. “Er zijn verschillende vormen van gereduceerde grondbewerking. Ten eerste niet bewerken, maar direct zaaien. Ten tweede het bewerken in stroken (strip-till) en als derde nietkerende grondbewerking (NKG). Daar komt nog bij het ondiep (bovenste vijftien centimeter diep) ploegen en het spitten of woelen van de grond.”
Systeemproeven
Om te kijken welke methode het beste werkt voor de aardappelteelt zijn er enkele systeemproeven uitgevoerd door de WUR. De Haan: “In Lelystad hebben we een basisproef aangelegd op de klei, waarbij NKG – met en zonder woelen – vergeleken wordt met ploegen. Bij PPO Vredepeel ligt een tweede proef, op zandgrond. Ook daar wordt NKG vergeleken met ploegen. De laatste systeemproef ligt op de Veenkoloniën waar NKG vergeleken is met spitten.”
Kleine verschillen
De resultaten laten zien dat NKG geen negatieve effecten heeft op de opbrengst, al zijn er wel (kleine) rasverschillen. De Haan: “Over het gehele bouwplan genomen zijn die opbrengstverschillen verwaarloosbaar. Ook financieel zijn de verschillen klein. Het enige dat we daar zien is dat biologische telers op zandgrond de kosten voor handwerk zien stijgen, waardoor NKG voor die akkerbouwers duurder uit kan vallen.”
De grootste voordelen zien de onderzoekers op het gebied van waterhuishouding en structuur. “En dan met name op kleigrond”, zo vertelt De Haan. “Omdat de structuur beter is, wordt het water beter vastgehouden ten tijde van droogte en sneller afgevoerd als het nat is. De grond is weerbaarder in stresssituaties. Er is daarnaast ook een lager risico op uitspoeling, met name de hoeveelheid stikstof die achterblijft na de oogst. Een ander positief effect is dat op de kleigronden een duidelijk zichtbare groei van de biodiversiteit waarneembaar is.”
Het programma werd vervolgt met een uitgebreide informatiesessie over kalkmeststof Perlka, het onderzoek dat Van Iperen deed naar fertigatie met het toedienen van meststoffen via irrigatiekanalen en het ketenproject van de NAK dat gericht is op het verbeteren van de pootgoedkwaliteit.
Jonge boeren programma
In de avonduren werd de online Aardappeldemodag afgesloten met een traditioneel populair programma onderdeel, het jonge boeren programma. Ook dit keer was dit weer een doorslaand succes, met interessante sprekers die vertelden over de toekomst, uitdagingen en het vermarkten van de aardappel nu en in de toekomst. De rol die de jonge boer daarin speelt en een gezonde financiering van die toekomstplannen.
Afsluiting
Ook de politiek werd niet vergeten, want voor een toekomstbestendige aardappelteelt is het Europees Parlement (Brussel) een cruciale schakel. De afsluiting door Piet de Jong – Grimme Nederland – was reden voor de volgers van het webinar om gezamenlijk te applaudisseren en te proosten op een florerende Nederlandse akkerbouwsector en met een goed gevoel het programma af te sluiten. Wel de hoop uitsprekend dat er over twee jaar wel weer ‘een gewone’ demodag gehouden kan worden. “Graag tot dan, hopelijk weer op het veld!”, zo besloot De Jong de Aardappeldemodag 2020.
De presentaties van de aardappeldemodag 2020 zijn nog tot en met medio december online terug te kijken via: www.aardappeldemodag.nl/ online/presentaties
