De prijs af boerderij daalde vorig jaar zeer fors, maar kwam in juli op 108 punten, 36 procent hoger dan in dezelfde maand vorig jaar. De consumentenprijsindex van aardappelen is in juli 2021 uitgekomen op 134 punten (2015=100). Dat is 13 procent hoger dan in mei, maar nog 6 procent lager dan in juli vorig jaar.
Prijsontwikkeling
Vanaf het begin van het oogstseizoen in 2019 vertoonde de consumentenprijs een neerwaartse lijn tot maart 2020. Door de Covid-19-crisis nam de vraag naar verse aardappelen en aardappelproducten in de winkel toe, wat tot hogere prijzen leidde tot aan het nieuwe oogstseizoen in 2020. Daarna daalden de consumentenprijzen, maar vanaf mei dit jaar lopen ze op.
De aardappelprijs af boerderij lag in het seizoen 2019/2020 aanmerkelijk lager dan in het droge seizoen 2018/2019. In september 2019 was de index 116 punten. In combinatie met de aanhoudende goede vraag, stegen de aardappelprijzen naar 123 punten in februari 2020. Vanaf maart tot mei daalde de prijs echter naar een dieptepunt van 56 punten als gevolg van de coronacrisis. Horeca en fastfoodrestaurants werden wereldwijd gesloten om coronabesmettingen te voorkomen. De mondiale vraag naar ingevroren frites daalde sterk en de Nederlandse fritesexport zakte in. De aardappelverwerkende industrie verwerkte fors minder fritesaardappelen. Onverkoopbare voorraden door deze vraaguitval hebben de telersprijzen de rest van dit seizoen zeer sterk doen dalen. Voor niet-gecontracteerde aardappelen konden telers via de ‘Compensatieregeling fritesaardappelen’ onder voorwaarden compensatie aanvragen.
Telersprijzen
De weergegeven telersprijzen zijn gebaseerd op markt- en contractprijzen, exclusief eventuele tegemoetkomingen op basis van de ‘Compensatieregeling fritesaardappelen’. In september 2020 lag de index 2020 op 80 punten. Door de tweede en derde lockdown stagneerde in veel landen de afzet van aardappelproducten wederom, waardoor de telersprijzen daalden naar 63 punten in december. Sindsdien trekken de telersprijzen weer aan en kwamen aan het einde van het seizoen in juli 2021 uit op 108 punten, 17 procent hoger dan in mei 2021 en 36 procent hoger dan een jaar eerder (juli 2020).
De coronacrisis in Nederland brak uit op het moment dat de aardappelen voor oogstseizoen 2020 werden gepoot. Omdat het pootgoed al was besteld en geleverd, had de uitbraak amper invloed op het gepote areaal aardappelen. Dit areaal was met 76.730 ha maar 3 procent lager dan 2019. Ondanks de droge weersomstandigheden in het voorjaar van 2020, de afwisselend natte en droge perioden in de zomer, was het een groeizaam seizoen. Natte weersomstandigheden in het najaar van 2020 maakten het rooien in verschillende regio’s lastig. Dat leidde met name op zwaardere gronden tot oogstvertraging en een groter risico op rot tijdens de bewaring. Medio november waren vrijwel alle aardappelen geoogst. De totale consumptieaardappeloogst 2020/2021 was van normale omvang (3,7 miljoen ton), even groot als het voorgaande seizoen.
De vrieshuizen zaten echter vanwege de coronacrisis na de eerste lockdown overvol frites. Verwacht wordt dat de fritesaardappelprijzen ook dit seizoen onder druk staan. Maar met het verder openen van de horeca en fastfood en de toenemende vraag naar verwerkte aardappelproducten, zullen stijgen. Door de moeizame afzet van fritesaardappelen afgelopen seizoen, is de verwachting dat het Noordwest-Europese areaal fritesaardappelen in het seizoen 2021/2022 met 3-5 procent zal afnemen.
Producentenprijsindex
De producentenprijsindex (PPI) kwam in juli 2021 uit op 112 punten (2015=100), 1 procent lager dan twee maanden eerder en 4 procent lager dan in juli vorig jaar. Over heel 2020 fluctueerde de producentenprijsindex sterker dan in 2019 en lag gemiddeld op een lager niveau van rond de 116 punten. Vanaf januari 2020 daalde de producentenprijsindex als gevolg van de coronacrisis elders (onder andere in China). Een en ander leidde tot toenemende voorraden, prijsdruk en prijzen die meer dan normaal fluctueerden.
De verwerkende industrie verwerkte in 2020 bijna 3,1 miljoen ton aardappelen, 765.000 ton ofwel 19 procent minder aardappelen dan het jaar daarvoor. Na het dieptepunt in april (192.500 ton) is de verwerking weer toegenomen en lag in juli 2021 op 300.000 ton aardappelen, ruim 10 procent meer dan in juli 2020. Het verwerkte volume ligt hiermee weer op het normale niveau van voor de coronacrisis. Door het herstel van de fritesafzet zullen de telersprijzen herstellen. Verwerkers kopen via contracten in, waardoor ze relatief stabiele verkoopprijzen hanteren.
Bron: Agrimatie
