Jaarlijks maakt de NAV een update voor hun kostprijsmodel. Dit jaar heeft de Producentenorganisatie Consumptieaardappelen (POC) met dit model alvast een inschatting gemaakt voor 2022 en het model uitgebreid met het levermoment eind juni.
De resultaten zijn voor telers die vaker aan hun kostprijs rekenen waarschijnlijk niet schokkend. Wat POC probeert te doen is een stukje bewustwording te creëren bij de groep telers die niet regelmatig zijn kostprijs inzichtelijk maakt; aldus Jacco de Graaf, bestuurder van de POC.
Kosten voor bewaring opgelopen
In het recente verleden zijn door het wegvallen van Chloor IPC en de daarmee samenvallende kosten om de bewaring te reinigen de kosten voor de teler al flink opgelopen. De NAV heeft hier een kostprijs verhoging voor de aardappels uit berekend van 1,3 cent langjarig. Dit is zonder de kosten voor de schoonmaak, wat éénmalig ook nog eens 1,2 cent kost.
Stijgende kosten voor brandstof, mechanisatie en kunstmest
In 2022 worden telers op vele fronten geconfronteerd met verhoogde prijzen. De grootste stijgers zijn kunstmest (+100% voor stikstof), diesel (+20%) en gas en stroom (+50%), maar er zijn veel meer posten die te maken hebben met stijgende kosten, denk aan trekkers en machines (+15%) slijtdelen (+20%), maar ook bouwen (+20%) en repareren (30%) van de bewaring wordt een stuk duurder. “Dan kan een teler zeggen, “ik heb al een bewaring en deze kosten heb ik niet” maar uiteindelijk is deze wel een keer aan vervanging of renovatie toe, en dat moet door de teelt betaald worden,” becijferd de Graaf.
Vereniging door POC
De POC is in januari 2020 opgericht naar aanleiding van een wetswijziging in de EU waardoor producentenorganisaties niet meer onder de mededingingswetgeving vallen, maar onder het agrarisch recht. Eerdere initiatieven om telers te verenigen liepen vaak spaak omdat dit niet was toegestaan door de ACM. Door de officiële erkenning die de POC sinds juli 2020 heeft gekregen van het ministerie is deze belangrijke blokkade nu opgeheven. De komende winter staat in het teken van ledenwerving, tot eind dit jaar kost dit slechts €100 per jaar tot 2025, vanaf 2022 is het €200,- per jaar tot 2025. Als je 10 hectare aardappels teelt is dit minder als €0,003 per kg aardappels voor je kostprijs glimlacht secretaris van POC Johan van der Eijk.
De kostprijs (inclusief ondernemersmarge) voor levering eind juni komt nu uit boven een kwartje. “Een kwartje, dat vonden we vroeger een beste prijs, in 2022 is dat dus kostprijs niveau, langzaam aan tikken alle kleine kostenposten toch door in de uiteindelijke kostprijs en dan is er toch een flinke impact, en dan zijn de kosten voor beregening nog niet eens meegenomen in dit vergelijk. Feit is dat de contractprijzen niet of nauwelijks stijgen, en als wij ons niet verenigen dan blijft dat zo,” besluit van der Eijk.
