HAK wil in 2027 volledig zijn overgestapt op biologische teelt voor alle groenten en peulvruchten uit Nederland. Dat staat in het gepubliceerde ‘Groene Akkerplan’ van HAK, een actieplan dat de groente- en peulvruchtenfabrikant volgt om de teelt verder te verduurzamen.
HAK is zich bewust van de grote opdracht die zij zichzelf hiermee stelt, maar ziet het als een strategisch belangrijke stap voor de organisatie. Daarbij zet HAK het stimuleren van de consumentenvraag naar biologisch voorop, waarbij het verdienvermogen voor en een nauwe samenwerking met de teler een belangrijke voorwaarde zijn.
85 procent van volume
Met deze ambitie gaat HAK sneller dan het Nederlandse Actieplan voor Groei van biologische productie en consumptie van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). De overheid streeft hiermee naar een biologisch landbouwareaal van 15 procent in 2030. HAK wil per 2027 al haar lokale groenten en peulvruchten biologisch telen, wat 85 procent van het volume is. De eerste inschattingen zijn dat HAK hiermee ongeveer tien procent van de totale groei van het biologische akkerbouwareaal in Nederland voor haar rekening zal nemen. De eerste biologische groenten, rode bieten, worden dit najaar geoogst en verschijnen dan ook in de schappen. In de daaropvolgende jaren volgt de rest van de groenten in een stap-voor-stap programma.
HAK ziet kansen in biologisch als het gaat om het ontwikkelen van lokale, toekomstbestendige akkerbouw met een goed verdienvermogen voor de teler. Het keurmerk is bovendien wettelijk verankerd en het meest bekende en internationaal meest geharmoniseerde certificeringssysteem voor duurzame landbouw. Daarnaast wordt er op provinciaal, nationaal én Europees niveau ingezet op meer biologisch. HAK wil in deze beweging graag een voortrekkersrol vervullen.
Investeren in de lange termijn
Timo Hoogeboom, CEO van HAK, legt de keuze voor biologisch uit: “Het motto van de familie Hak was altijd ‘leven uit afhankelijkheid’: we zijn voor onze groenten en peulvruchten afhankelijk van een gezonde bodem en biodiversiteit. Uit een gezonde bodem kunnen ook op lange termijn sterke en weerbare gewassen met voldoende voedingswaarde groeien.”
Hij vervolgt: “Het is een flinke ambitie om over te stappen op biologisch, maar we durven het aan omdat het strategisch belangrijk is voor de toekomst van ons bedrijf, dat afhankelijk is van gezonde akkerbouw met florerende telers, én omdat het essentieel is voor een gezonde leefomgeving en gezonde voeding voor de generaties die na ons komen. Met de omschakeling die we hebben gemaakt naar On The way to PlanetProof hebben we al gezien dat het kan om stevige ambities te realiseren, met zowel maatschappelijke waarde als verdienvermogen voor de teler.”
Biologisch toegankelijk voor iedereen
De overgang naar biologische groenten en peulvruchten is een uitdaging, door een andere manier van werken, hogere kosten en lagere opbrengsten per hectare en de daarmee gepaarde prijsafstand met reguliere teelt. De vraag van de consument naar biologische voeding is bovendien nog te beperkt. Daarom wil HAK een actieve bijdrage leveren aan het marktontwikkelingsplan dat wordt ingezet onder leiding van LNV.
Het ultieme doel van HAK is om als grootste groentemerk van Nederland biologisch voor iedereen bereikbaar te maken. En dat kan alleen met schaalvergroting. Nederland loopt daarin nog ver achter op Europees niveau. De transitie kan in Nederland volgens HAK aangejaagd worden met maatregelen als transitievergoedingen voor telers, een btw-vrijstelling voor biologische producten en campagnes om het bio-aanbod aantrekkelijk en toegankelijk te maken voor de consument.
Hoogeboom: “De sleutel tot succes is dat we de vraag significant vergroten. En daarvoor moeten we afrekenen met het exclusieve karakter van biologisch. Dit vereist een disruptieve aanpak. Daar waar mogelijk moeten we consumenten alleen biologische producten aanbieden. Want duurzaamheid zou eigenlijk geen keuze moeten zijn, maar de standaard. Dat is ook de reden dat wij voor de groenten en peulvruchten die wij in Nederland telen zo snel mogelijk overstappen op biologisch, op die manier hoeft de consument die afweging niet meer te maken. Wij gaan bij HAK die sprong wagen. En we roepen telers, andere voedselproducenten, supermarkten en de overheid nadrukkelijk op om mee te doen.”
Samenwerken en belonen
Joachim Nieuwhoff, Directeur Inkoop en Landbouw bij HAK, is zich bewust van de sleutelrol voor telers én van de extra inspanningen die bij deze verandering komen kijken. “Wij realiseren ons dat dat niet gemakkelijk is en willen de telers daarom hierbij net als bij On the way to PlanetProof nauw ondersteunen.”
HAK gaat telers die de transitie maken naar biologisch extra belonen voor hun inspanningen. Daarbij streeft de groente- en peulvruchtenfabrikant naar een lange termijn samenwerking, van vijf jaar of langer. Dat geeft ruimte om samen te leren en te ontwikkelen en daarmee zijn telers verzekerd van afname. Daarnaast ondersteunt de overheid telers ook met steun uit het Actieplan Biologische Landbouw als het gaat om kennisdeling, begeleiding en subsidies. Daarin wil HAK richting telers een gidsfunctie vervullen.
Het Groene Akkerplan maakt onderdeel uit van het Maatschappelijk Impact Rapport1 van HAK.
Bron en beeld: HAK
