De consumentenprijsindex van aardappelen is in mei 2024 uitgekomen op 124 punten (2020=100). Dat is bijna 4 procent hoger dan in maart 2024 en 2 procent hoger dan in mei 2023. De aardappelprijs af boerderij is na een forse daling in het derde kwartaal van 2023 weer aan het stijgen. De index kwam in mei 2024 uit op 278 punten, 16 procent hoger dan 2 maanden eerder en 6 procent hoger dan in mei 2023. De prijsindex van de verwerkende industrie kwam in mei 2024 uit op 155 punten, 2 procent hoger dan in mei 2024 en 1 procent lager dan in dezelfde maand vorig jaar.
Aardappelprijs in de supermarkt
De consumentprijsindex van aardappelen is in mei 2024 uitgekomen op 124 punten (2020=100). Dat is 4 procent hoger dan in maart 2024 en 2 procent hoger dan in mei 2023. Met de licht stijgende prijstrend die we vanaf maart dit jaar weer zien, is de licht dalende trend die we zagen in de laatste maanden van 2023 en de eerste maanden van dit jaar gekenterd. Dit verloop toont dat de CPI met een kleine vertraging de stijgende trend in af-boerderijprijzen sinds het dieptepunt in oktober 2023 volgt.
Prijsindex af boerderij
De prijsindex af boerderij is verder gestegen en ligt met 278 punten weer ver boven het laatste dieptepunt van 130 punten in oktober 2023. De opwaartse prijstrend wordt verklaard doordat het aanbod nog steeds beperkt is door de tegenvallende oogst van het afgelopen seizoen, veroorzaakt door het natte najaar waardoor oogsten moeizaam verliepen.
Daarnaast is ook het nieuwe seizoen moeizaam van start gegaan doordat de bodem nog steeds vrij nat was als gevolg van de vele regen in het voorjaar waardoor het pootgoed pas later de grond in kon. In combinatie met het risico dat niet gerooide aardappelen uit seizoen 2023 kunnen leiden tot een teveel aan nutriënten uit weggerotte aardappelknollen, zijn de voorspellingen voor het nieuwe seizoen niet erg hoopvol.
5 procent minder aardappelen in 2023
De opbrengst van de consumptieaardappeloogst in 2023 is uitgekomen op 3,4 miljoen ton volgens het CBS. Dat is lager dan de raming van 3,6 miljoen ton die het CBS in november 2023 naar buiten bracht en een krimp van 5 procent ten opzichte van de oogst van 2022. Dit is deels toe te schrijven aan een kleiner areaal van 75.675 ha ten opzichte 76.600 ha in 2022.
Een andere oorzaak is een lagere hectareopbrengst van 45,8 ton per hectare ten opzichte van rond de 47 ton per hectare het jaar ervoor als gevolg van een zeer nat najaar waardoor niet alle aardappelen gerooid konden worden en van een hoger aandeel misoogst onder wel gerooide partijen.
Toenemende druk beïnvloedt aardappelprijs
De verwachting is dat er toenemende druk op de aanbodzijde van aardappelen zal blijven, met name in Nederland en België. Deze druk wordt veroorzaakt door de sterke vraag naar landbouwgrond (deels voor andere activiteiten), strengere regelgeving, duurzaamheidseisen vanuit verwerkers en supermarkten en klimaatverandering die leidt tot extreme weersomstandigheden, verzilting en hogere ziektedruk.
Sterke wereldwijde vraag naar verwerkte industrieaardappelen
Naast de druk op de aanbodzijde zien we ook een aanhoudend sterke wereldwijde vraag naar verwerkte industrieaardappelen vanuit de horeca en fastfood. Tijdens de coronaperiode was er tijdelijk een dip in de vraagzijde te zien, maar vrijwel direct na het opheffen van de beperkende maatregelen is de vraag weer aangetrokken. De verwachting is dat de groeiende vraag zal aanhouden, met name de vraag naar bevroren friet vanuit opkomende economieën. Als gevolg hiervan laat de opbrengstprijs van de verwerkende industrie een opwaartse trend zien sinds begin 2022.
Naast de groeiende vraag, spelen de hogere productiekosten sinds de oorlog tussen Rusland en Oekraïne ook een belangrijke rol. Met de start van het oogstseizoen in juli/augustus 2023 tot en met de ramingen van december ligt de prijs redelijk stabiel rond de 158-159 punten (2020=100). Momenteel ligt de prijs iets lager met 155 punten, als gevolg van de licht dalende energie- en kunstmestprijzen. De andere kostenposten zoals die voor pootgoed en machineonderhoud zijn juist verder gestegen, dus de verwachting is dat de PPI hoog zal blijven.
Aardappelprijs voor verwerkende industrie
De aardappelverwerkende industrie verwerkte over de afgelopen 12 maanden (mei 2023 – mei 2024) ongeveer 3,9 miljoen ton aardappelen. Hiermee ligt het volume van de aardappelverwerkende industrie in de afgelopen 12 maanden iets onder het niveau van dezelfde periode vorig jaar (rond de 4,0 miljoen ton). Deze daling blijkt uit de verwerkingscijfers die de Vereniging voor de Aardappelverwerkende industrie publiceert en is te verklaren vanuit de eerder beschreven trends van relatief hoge prijzen en beperkte beschikbaarheid van aardappelen.
Bron: Agrimatie
