Na de teelt van 2021 heeft de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) wratziekte vastgesteld op vier landbouwpercelen in noordoost-Nederland, waarop de NAK symptomen van wratziekte had aangetroffen. Rassen waarin de besmettingen werden vastgesteld zijn Altus (2x), Aventra en Festien. De NVWA heeft op de besmette percelen een teeltverbod opgelegd voor het telen van voortkwekingsmateriaal en aardappelen voor een termijn van tenminste 20 jaar.
Meer controles op wratziekte
In 2020 stelde de NVWA wratziekte vast op drie percelen in de gemeente Stadskanaal. Oorzaak van deze besmettingen bleek een voor Nederland nieuw pathotype (fysio): pathotype 38 (Nevşehir). Om goed in kaart te brengen hoe groot het probleem in het betreffende gebied is, deed de NVWA in 2021 naar verhouding meer controles in de nabije omgeving van deze eerder geconstateerde besmettingen. Zo werden binnen een straal van vijf kilometer twintig inspecties gedaan en op een afstand van vijf tot tien kilometer nog eens twintig.
De controles in noordoost-Nederland waren half november afgerond. Deze hebben geleid tot drie vondsten van wratziekte: twee in de gemeente Westerwolde op minder dan vijf kilometer afstand van de in 2020 aangetroffen besmettingen; een derde besmetting op grotere afstand daarvan, in de gemeente Veendam, en in de gemeente Emmen werd een vierde besmetting vastgesteld. Dit gebeurde nadat de teler symptomen van wratziekte in zijn geoogste aardappelen had gemeld. 2021 kan door de relatief grote hoeveelheden neerslag als een ‘echt wratziektejaar’ worden gezien; zo beschouwd valt het aantal besmettingen in dit jaar mee.
Voor elke besmetting met wratziekte onderzoekt de NVWA welk pathotype de oorzaak hiervan is. Naar verwachting zullen de betreffende pathotypes in juni 2022 bekend worden.
Voortgang resistentieonderzoek fysio 38
In de komende maanden worden 50 aardappelrassen onderzocht op resistentie tegen fysio 38. Dit officiële onderzoek bestaat uit twee achtereenvolgende laboratoriumtoetsen. Van de eerste toets worden de resultaten in maart 2022 verwacht. Aansluitend daarop vindt de tweede toets plaats. Hiervan worden de resultaten in juni verwacht. Daarna wordt het officiële resistentiecijfer bekend gemaakt. Voor dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van inoculum dat afkomstig is van gecomposteerde “wratten”. Er is ook voldoende inoculum beschikbaar voor resistentieonderzoek op nieuw materiaal van de aardappelkwekers.
Achtergrond
Jaarlijks worden door de NVWA en (in opdracht van de NVWA) door de NAK controles uitgevoerd om vast te stellen of wratziekte in aardappelgewassen voorkomt. Zonder maatregelen kan wratziekte zich snel verspreiden. Naast nadelige gevolgen voor de teelt in Nederland, betekent wijdere verspreiding in een gebied ook een gevaar voor de export van pootaardappelen en ander voortkwekingsmateriaal. Wereldwijd wordt wratziekte als een quarantaineorganisme beschouwd waarvoor landen gebiedsvrijheid voorschrijven. Daarom is de toezichthoudende taak van de NVWA in deze belangrijk.
Dit jaar voerde de NVWA net als in voorgaande jaren 90 inspecties uit in het zetmeelaardappelgebied in Nederland. De NAK heeft in hetzelfde gebied 350 aardappelmonsters genomen in het onderzoek bruin- en ringrot. Daarbij werd ook gelet op de aanwezigheid van symptomen van wratziekte.
Bron: NVWA
