Om verduurzaming op gang te laten komen moeten bedrijven in de agrifoodketen beter samenwerken. Een duurzamere voedselproductie kost geld; dus de echte prijs moet berekend worden. Sociale kosten en milieukosten horen bijvoorbeeld bij de marktprijs opgeteld te worden. Ook moet de consument mee met deze hogere prijzen. Dat schrijft ABN AMRO in een update.
Tot die conclusie komen bedrijven, overheid en consumenten tijdens het evenement ‘Actie door inzicht: de eerlijke en echte prijs van voedsel in de praktijk’ op 25 mei jongstleden.
Bereken de echte prijs
Veel maatschappelijke kwesties, zoals milieudruk, eerlijkere lonen en dierenwelzijn, komen samen bij de productie van voedsel en doen zich voor in de hele keten, van boer tot supermarkt. De kwesties zijn prangend en worden volgens de deelnemers van het evenement liever gisteren dan vandaag opgelost. Het berekenen van de ‘echte prijs’ van voedsel kan helpen in de broodnodige verduurzamingsslag.
Sociale en milieukosten bij prijs optellen
De echte prijs – ook wel True Price genoemd – van een product komt tot uiting door bij de marktprijs de sociale kosten en milieukosten op te tellen. Het doel is om deze extra kosten te minimaliseren door duurzamer en eerlijker te produceren.
De sociale en milieukosten bieden producenten inzicht in waar de kosten het hoogst zijn en waar ze dus de meeste winst op het gebied van duurzaamheid kunnen boeken. Zo kan een ondernemer water besparen met behulp van technologische oplossingen, als blijkt dat de milieukosten voor watergebruik de echte prijs omhoog schroeven.
Voedselproductie verduurzamen kost geld
Verduurzaming van de voedselproductie kost geld, waarbij de kosten doorgaans het hoogst zijn aan het begin van het productieproces: bij de boer of tuinder. Volgens de ACM kan de voedselketen als een trechter worden uitgebeeld: de boeren helemaal aan de bovenkant en in het smalle deel van de trechter een paar inkoopcombinaties die het voedsel bij de consument brengen. Een vereenvoudigde weergave om aan te geven dat de marktmacht bij supermarkten ligt.
Oneerlijke Handelspraktijken Landbouw (wet OHP)
Om ervoor te zorgen dat de kosten van verduurzaming toch eerlijk verdeeld worden, is de wet op Oneerlijke Handelspraktijken Landbouw (wet OHP) ingevoerd. Wolberink van de ACM wijst in haar presentatie expliciet op deze wet. “De wet OHP voorziet erin dat een leverancier beschermd wordt tegen een afnemer die in omzet gemeten groter is.”
In de wet is het mogelijk om afspraken zowel horizontaal als verticaal te maken over een verhoging van het niveau van duurzaamheid. Op die manier kunnen kosten worden gereduceerd en staan kleinere producenten sterker tegenover hun afnemers.
Samenspraak in de keten voor duurzamere voedselproductie
Nog beter dan trachten om via de wet een eerlijke verdeling af te dwingen is door dit te doen in samenspraak tussen alle partijen in de keten. Het verduurzamen van de keten gaat hoe dan ook een uitdaging worden. Wolbering: “Een transitie naar een duurzamere voedselketen is een weg met hindernissen.”
Bron: ABN AMRO
