Op een aantal percelen bieten in Groningen veen, Groningen zand en Groningen BRD is de schadedrempel van groene bladluizen (groene perzikluizen, sjalottenluizen en aardappeltopluizen) voor de eerste keer overschreden.
Op een aantal bietenpercelen op Tholen/Sint Philipsland, West-Brabant, Midden-Brabant klei, Groningen klei en de Bommelerwaard/Betuwe is de schadedrempel voor de derde keer overschreden. Zie de ‘Bladluiswaarschuwingskaart’. Controleer uw eigen perceel. Er zijn op dit moment grote verschillen tussen percelen. Zo zijn er in iedere regio ook percelen waar geen groene bladluizen zijn gevonden.
Groene bladluizen
Groene bladluizen kunnen vergelingsziekte overbrengen. Vergelingsziekte kan veroorzaakt worden door drie verschillende virussen (BYV, BMYV en BChV). Bij overschrijding van de schadedrempel is het belangrijk om in te grijpen.
Controleer je percelen
De bladluiswaarschuwingsdienst adviseert telers alert te zijn en hun bietenpercelen wekelijks te controleren op aantallen groene bladluizen. Bekijk ook de IRS-video ‘Vergelingsziekte beperken: wekelijks waarnemen tot half juli noodzakelijk’. Zet insecticiden alleen in indien de schadedrempel is overschreden, eerder heeft geen zin.
| periode | aantal groene bladluizen per tien planten |
| april, mei en eerste helft juni | meer dan twee |
| tweede helft juni | meer dan vijf |
| eerste helft juli | meer dan vijftig |
Bestrijdingsdrempels van de groene bladluizen.
Zuigschade door zwarte bonenluizen
Zwarte bonenluizen veroorzaken vooral zuigschade en zijn zeer slechte overbrengers van de vergelingsvirussen. Daarom ligt de schadedrempel ook veel hoger dan die van de groene bladluizen. Ingrijpen is alleen nodig als 50 procent van de planten bezet is met gemiddeld 30-50 zwarte bonenluizen.
| maand | aantal zwarte bonenluizen |
| april/mei/juni | meer dan 50% van de planten bezet met kolonies van dertig tot vijftig luizen |
| juli | meer dan 75% van de planten bezet met grote kolonies van meer dan 200 luizen per plant |
Bestrijdingsdrempels van de zwarte bonenluis.
Advies insecticiden
Het IRS adviseert om insecticiden pas in te zetten als de schadedrempel is overschreden. Eerder inzetten heeft geen zin. Hierbij zijn er verschillende mogelijkheden:
Teppeki, Afinto en Inter Peki WG (werkzame stof flonicamid; dosering 0,14 kg/ha – allen 1 toepassing per seizoen) kunnen worden ingezet vanaf opkomst tot en met tienbladstadium. Later inzetten kan leiden tot overschrijding van de MRL.
Exirel is vrijgesteld tot uiterlijk 15 juli 2025 (0,5 L/ha). Dit middel kan in alle gewasstadia worden toegepast. Toevoegen van 2 liter plantaardige olie (o.a. Actirob of Robbester) per hectare verhoogt de effectiviteit aanzienlijk. Dit middel kent vele toepassingsvoorwaarden:
- Exirel mag alleen onder gecontroleerde distributie worden verkocht. Meer informatie hierover is te vinden op de website van Cosun;
- het mag niet worden toegepast in grondwaterbeschermingsgebieden;
- het dient te worden toegepast met een techniek uit de DRT klasse 95 of hoger;
- er dient een teeltvrije zone te zijn (zie voorwaarden);
- het mag niet gespoten worden op in bloei staande gewassen of onkruiden;
- en de werkzame stof mag maximaal één keer per twee jaar worden toegepast op een perceel.
Bij overschrijding van de schadedrempel van de zwarte bonenluis kan ook Pirimor (0,4 kg/ha) worden ingezet. Dit middel adviseren we niet bij aanwezigheid van groene bladluizen in verband met de resistentie van de groene perzikluizen voor dit middel.
Omdat de groene perzikluizen de vergelingsvirussen op een andere manier ((semi-) persistente manier) overbrengen dan virussen in pootgoed en tulpen (veelal non-persistente manier) is de aanpak van de virussen anders. Middelen zoals olie en pyrethroïden zijn om die redenen dan ook niet effectief in de virusbeheersing in de bietenteelt. Bovendien doden pyrethroïden de natuurlijke vijanden die we hard nodig hebben voor een effectieve beheersing van vergelingsvirussen.
Bron en beeld: IRS
