Het graanjaar 2024-2025 was een jaar vol uitdagingen. Vooral de extreem lage opbrengsten hebben ervoor gezorgd dat het voor graantelers een teleurstellend jaar is geworden. Het begon al met een zeer natte herfst in 2023, waardoor het lastig was om wintergranen te zaaien. Slechts circa 70 procent van het geplande areaal werd in de herfst ingezaaid.
Een deel van het graanareaal is in het voorjaar aangevuld met zomergraan, maar het totale areaal bleef aanzienlijk kleiner dan normaal.
Tegenvallende opbrengsten
Daarbij vielen de opbrengsten tegen, mede als gevolg van een regenrijke zomer met te weinig zonuren. De landelijke gemiddelde opbrengst van wintertarwe lag net boven de zeveb ton per hectare. Hierdoor kwam de totale graancollect in Nederland en ook bij Agrifirm uit op slechts 70 procent van het niveau van voorgaande jaren. De vaste kosten verdeeld over beduidend minder tonnen resulteerde in een hogere kostprijs per ton.
Het besef van zeer lage opbrengsten in Europa, gecombineerd met geopolitieke onzekerheden, voedde de verwachting dat de graanprijzen in de loop van het seizoen zouden stijgen. Die prijsopleving bleef echter uit. De uiteindelijke poolprijzen liggen – afhankelijk van poolsoort en product – op min of meer hetzelfde niveau als vorig seizoen. Gecombineerd met de lage opbrengsten leidt dit tot een mager graansaldo, zeker in het licht van de kostenstijgingen van de afgelopen jaren.
Poolresultaat oogst 2024
Het poolresultaat voor oogst 2024 komt voor baktarwe in de basispool uit op 200,40 euro per ton en voor de bewaarpool op 224,00 euro per ton. Gedurende de gehele poolperiode was de stemming flauw. In de herfst was er nog sprake van een stijgende tendens, maar in het voorjaar brokkelden de prijzen weer af.
Graanmarkt
De graanmarkt lijkt gewend geraakt aan de omstandigheden rondom de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Graanexporten uit die regio verliepen zonder noemenswaardige onderbrekingen. Ook de verkiezingen in de VS en de aangekondigde handelstarieven brachten geen beweging in de markt. Er deden zich geen invloeden voor – zoals uitwintering of lage waterstanden – die in andere jaren nog wel eens voor prijsschommelingen zorgden. Het aanbod van granen bleef het hele seizoen stabiel en ongestoord.
Brouwgerst
De brouwgerstprijs in de basispool komt uit op 200,40 euro per ton. Voor en tijdens de oogstperiode kende de brouwgerstmarkt een goede stemming, met nog aantrekkelijke premies. Uiteindelijk bleek er internationaal ruim aanbod van brouwgerst van goede kwaliteit. Tegelijkertijd daalde de bierconsumptie en nam de concurrentie op de wereldwijde moutmarkt toe, met name vanuit China richting Aziatische en Afrikaanse markten. Hierdoor kwamen de brouwgerstpremies onder druk te staan. In het voorjaar was het dan ook lastig om nog een premie te realiseren voor brouwgerst uit de oude oogst. De brouwpremie bedroeg maximaal 25,00 euro per ton.
Granenpool
De granenpool is door Agrifirm opgezet om telers te helpen risico’s te managen in een volatiele markt. Ze verwachten dat er in de komende tijd nog veel volatiliteit zal zijn en daarom adviseert Agrifirm ook voor 2025 deelname aan de pool.
“De graanoogst van 2024 kunnen we afsluiten als een jaar om snel te vergeten. Gelukkig lijken de omstandigheden erop te wijzen dat het voor oogst 2025 positiever zal zijn”, aldus Agrifirm.
Bron: Agrifirm
